Thái Hà (20.07.2017) – Đức Giám mục Gregorio Rosa Chavez đã nguyện trao tặng chức vị hồng y đầu tiên của đất nước El Salvador cho người bạn vong niên và là thầy cố vấn của mình là Chân phước Oscar Romero, vị Tổng giám mục bị sát hại, vốn là biểu tượng cho sự đấu tranh vì công lý tại quốc gia Trung Mỹ nhỏ bé này.
Đức Hồng y tân cử Rosa Chavez cho biết ngài rất ngạc nhiên khi nhận được một cú điện thoại từ Vatican vào lúc 5h sáng ngày 21/5 thông báo tin ngài được bổ nhiệm hồng y. Ngài nói, ban đầu tôi tưởng là trò đùa, nhưng sau đó tôi bày tỏ “lòng cảm tạ sâu sắc” tới Thiên Chúa và với Đức giáo hoàng Phanxicô vì đã ban tước hiệu hồng y cho tôi, cùng các giám mục của Mali, Tây Ban Nha, Thụy Điển và Lào.
Giáo hội Salvadore đang thúc đẩy việc tuyên thánh cho Chân phước Tổng giám mục Romero. Ngài bị bắn chết vào năm 1980, là thời gian khởi đầu của cuộc nội chiến kéo dài 12 năm tại quốc gia này, khi ngài đang cử hành thánh lễ trong một nhà nguyện ở bệnh viện.
Đức Hồng y Rosa Chavez nói, “Tôi nguyện dâng chức vị này cho Tổng giám mục Romero. Tôi tin ngài xứng đáng được vinh thăng hồng y, nhưng ngài sẽ lãnh nhận nó trên thiên đàng vì đã tử vì đạo”.
Trong cuốn hồi ký đã xuất bản và dịch sang tiếng Anh, Chân phước Romero đã kể lại quá trình cộng tác chặt chẽ với Hồng y tân cử Rosa Chavez, người mà ngài thường gọi là “Cha Goyo”, lúc đó đang là Giám đốc Chủng viện San Jose de la Montana ở San Salvadore.
Đức Hồng y Rosa Chavez cho biết, “Đức Thánh Cha vô cùng yêu mến Tổng giám mục Romero nên ngài đã nghĩ đến đất nước Salvadore” khi đưa ra quyết định bổ nhiệm hồng y.
Lễ phong chức hồng y cho Đức cha Rosa hôm 28/6 diễn ra giữa thời điểm quan trọng trong vụ án ám sát Tổng giám mục Romero. Hôm 18/5 vừa qua, một thẩm phán của Salvadore đã quyết định mở lại cuộc điều tra vụ ám sát năm 1980 mà đến nay vẫn chưa được giải quyết.
Thẩm phán Ricardo Chicas yêu cầu các công tố viên truy tố Alvaro Rafael Saravia, cựu sỹ quan quân đội và là nghi can chính trong vụ án.
Theo luật El Salvador, Saravia được miễn truy tố hình sự, nhưng tình hình đã thay đổi vào năm ngoái khi tòa án tối cao bãi bỏ luật ân xá, vốn bảo vệ những người đã phạm tội trong thời nội chiến.
Ông Matt Eisenbrandt, tác giả cuốn “Ám sát một vị Thánh” – vừa xuất bản hồi tháng Một, kể về vụ án ám sát Chân phước Romero và cuộc điều tra sau đó – nói: “Sự thay đổi này có ý nghĩa vô cùng quan trọng vì đây là vụ án mà chúng ta đã bàn luận qua nhiều thập kỷ và cho đến gần đây thì việc miễn tội vẫn là quy định bất di bất dịch của El Salvador”.
Ông Eisenbrandt cho biết người ta đã mạnh mẽ và kiên trì kêu gọi phong thánh cho Đức cha Romero và nhiều người trong ban lãnh đạo hội thánh nước này cũng đã không ngần ngại kêu gọi công lý mỗi khi có dịp.
Bên cạnh đó, các thành viên trong Giáo hội và chính quyền El Salvador ca ngợi quyết định phong hồng y của Đức Thánh Cha, vì điều đó không chỉ công nhận sự cộng tác giữa Hồng y Rosa Chavez và Đức tổng giám mục Romero, nhưng còn công nhận vai trò của Hồng y Rosa qua việc giúp đỡ người nghèo cũng như sự cống hiến của ngài cho hội thánh tại quốc gia nghèo đói với 6 triệu dân này.
Bộ Ngoại giao Salvador nhận xét, Đức hồng y Rosa Chavez là “trụ cột trong quá trình đàm phán và đối thoại giúp chúng tôi tôi đạt được hiệp ước hòa bình vào năm 1992 chấm dứt nội chiến”.
Tổng thống Salvador Sanchez gửi đi một thông điệp trên tài khoản Twitter rằng, “Công bố của Đức Thánh Cha đã mang đến cho chúng ta niềm hạnh phúc và biết ơn vô cùng lớn lao”.
Cha Fredy Hernandez, người đã làm việc Đức hồng y Rosa tá tại Cơ quan Mục vụ Gia đình của Tổng giáo phận cho biết, ở một quốc gia bạo lực nhất thế giới vì các băng đảng, Hồng y tân cử đã luôn chú trọng đến người nghèo và những người bị tước quyền con người.
“Đức cha Rosa là người có nhiều kinh nghiệm và am hiểu thực tế về các gia đình ở El Salvador. Ngài đặt phẩm giá con người lên trên hệ tư tưởng.”
Đức Hồng y Rosa hiện là Chủ tịch của hội Caritas El Salvador, và là đại biểu thường trực của El Salvador trong Hội đồng Giám mục khu vực Châu Mỹ Latinh, còn được gọi là CELAM.
Cha Edwin Henriquez, Chỉ huy một đài phát thanh Công giáo ở San Salvador nhận xét: “Ngài không những nổi tiếng trong Hội thánh mà còn trên cả nước El Salvador. Do đó, ĐTC đã nhìn đến quốc gia của chúng tôi, nhìn đến mảnh đất của Tổng giám mục Romero bằng tình thương và trao tặng cho chúng tôi một hồng y”.
Ngô Trâm (theo Crux)