Đâu là giới răn quan trọng nhất? Một em thiếu nhi Công giáo cũng có thể trả lời dễ dàng câu hỏi này, dù có thể chưa thuộc hết Mười điều răn Đức Chúa Trời: “trước là mến Chúa trên hết mọi sự, sau là yêu người như mình ta vậy. Amen” Yêu mến Thiên Chúa hết lòng, hết trí khôn, hết sức lực tưởng là chuyện dễ dàng, và yêu thương anh em như chính mình, là chuyện nhỏ. Nhưng thật ra chẳng dễ đâu.
Thử yêu mến Thiên Chúa bằng cách tuân giữ những điều răn của Chúa, hoặc chỉ giữ một điều răn với trọn cả con người và trọn cả cuộc đời mình xem sao? Thử yêu mến một con người cụ thể với những giới hạn và khuyết điểm, những tính hư và tật xấu của họ và chịu đựng những điều ấy xem sao? Chẳng dễ đâu!
Thử liên kết hai tình yêu Thiên Chúa với tình yêu con người như hai khía cạnh không thể tách rời của một tình yêu duy nhất một cách rõ ràng và cụ thể xem sao? Khó ai có thể thực hiện được, nếu không có ơn Chúa và tình thần khiêm nhường.
Thánh Gioan tông đồ khẳng định Thiên Chúa là Tình Yêu, ai ở trong tình yêu thì người ấy ở trong Thiên Chúa và biết Thiên Chúa (x.1Ga 4,7-9) Bản chất Thiên Chúa là Tình yêu, tạo dựng con người giống hình ảnh Thiên Chúa là in đậm dấu ấn luật yêu thương vào nội tâm mỗi người.
Càng sống yêu thương trong tinh thần đạo đức và thánh thiện, người ấy càng trở nên hoàn hảo, càng trở nên giống Thiên Chúa, càng trở nên người đúng ý Thiên Chúa và thấy mình là anh em của nhau hơn. Tình thương là dấu chỉ khả tín để phân biệt ai là con cái Thiên Chúa, ai là con cái ma quỉ, chứ không phải những dấu hiệu bên ngoài.
Chẳng phải Đức Giêsu đã nói: “Không phải bất cứ ai thưa với Thầy: “Lạy Chúa! lạy Chúa! ” là được vào Nước Trời cả đâu” (Mt 7,21). Do đó, ai từ khước yêu thương là tự đánh mất mối tương quan giữa mình và Thiên Chúa, là chối bỏ đức tin và tách mình ra khỏi Thân Thể mầu nhiệm của Chúa là Hội thánh. Vì Nếu ai nói: “Tôi yêu mến Thiên Chúa” mà lại ghét anh em mình, người ấy là kẻ nói dối; vì ai không yêu thương người anh em mà họ trông thấy, thì không thể yêu mến Thiên Chúa mà họ không trông thấy?” (1Ga 4,20).
Cũng vậy, yêu người như yêu chính mình, chứ không phải là yêu những ai yêu mến mình, vì dân ngoại cũng làm như thế. Được Thiên Chúa tạo thành, con người, bất kể sang hay hèn, tốt hay xấu, đều có phẩm giá và phẩm giá này phải được tôn trọng.
Do vậy, yêu thương con người là yêu thương chính Chúa đang hiện diện trong họ, là tôn trọng kiệt tác của Thiên Chúa và cũng là yêu thương và trân trọng phẩm giá bản thân mình. Chẳng phải chính Đức Giê su đã đồng hóa Người với con người, nhất là những ai nghèo khổ cần sự quan tâm và trợ giúp đó sao?
Lời Chúa hôm nay giúp mỗi người biết thay đối lối nhìn, vượt lên những thái độ tầm thường của thế gian, của con người chưa được cứu chuộc, chưa biết Thiên Chúa là Cha chung và mọi người là anh em. Vì “Yêu mến là chu toàn lề luật” (Rm 13,10). Giữ luật mà không yêu mến dẫn đến thói xét nét, nhỏ mọn hay phê phán và kết án. Thánh Phanxicô de Sales đã nói: “
Con người là sự hoàn thiện của vũ trụ. Tình yêu là sự hoàn thiện của con người. Đức ái là sự hoàn thiện của tình yêu”, và nói như thánh Ausgustin “Hãy yêu đi, rồi làm gì thì làm” Vào ngày tận thế, mỗi người sẽ bị xét xử về tình yêu.
Lm. Giuse Ngô Văn Kha, DCCT