THƯ MỤC VỤ GIÁNG SINH 2019
Kính gửi Quý Cha, Quý tu sĩ,
Quý Chủng sinh, Quý Hội đồng Mục vụ Giáo xứ và Anh Chị Em tín hữu,
Chúng ta đã bước vào Mùa Vọng và đang chuẩn bị mừng lễ Giáng Sinh. Phụng vụ Giáng Sinh mang sắc thái hân hoan vui mừng. Chúa Giáng Sinh là niềm vui cho cả nhân loại, như lời sứ thần nói với các mục đồng tại Belem năm xưa: “Này tôi báo cho anh em một tin mừng trọng đại, cũng là tin mừng cho toàn dân: Hôm nay, một Đấng Cứu độ đã sinh ra cho anh em trong thành vua Đavít. Người là Đấng Kitô Đức Chúa” (Lc 2,10-11). Vâng, Con Thiên Chúa giáng sinh là niềm vui cho mọi người, không phân biệt chủng tộc, văn hóa hay ngôn ngữ, vì Người là Hoàng Tử của Hòa Bình và là Đấng Cứu nhân độ thế. Người đến trần gian để nối kết con người với Thiên Chúa và hòa giải con người với nhau trong tình nhân ái yêu thương. Quỳ bên Hang đá máng cỏ, chúng ta cùng thờ lạy, tôn vinh và cảm tạ Chúa, đồng thời thành kính đón nhận những thông điệp từ mầu nhiệm Nhập thể.
Mầu nhiệm nhập thể diễn tả sự khiêm nhường của Thiên Chúa. Thánh Phaolô viết: “Đức Giêsu Kitô vốn dĩ là Thiên Chúa, mà không nghĩ phải nhất quyết duy trì địa vị ngang hàng với Thiên Chúa, nhưng đã hoàn toàn trút bỏ vinh quang, mặc lấy thân nô lệ, trở nên giống phàm nhân, sống như người trần thế” (Pl 2,6-7). Sự khiêm nhường của Thiên Chúa là mẫu gương cho chúng ta trong cách đối nhân xử thế, hầu kiến tạo một thế giới an bình. Vì kiêu ngạo, con người đã khước từ Thiên Chúa và không tuân theo lời dạy của Ngài. Kiêu ngạo cũng là nguyên nhân gây bạo lực, chia rẽ và hận thù. Khi sống khiêm nhường, người ta sẽ biết mình, biết người để sống đúng với khả năng và địa vị của mình, đồng thời tin nhận Chúa là lý tưởng cao cả của cuộc đời.
Khi mặc lấy bản tính nhân loại, Chúa Giêsu nâng cao phẩm giá của con người. Mầu nhiệm Nhập thể là sự trao đổi kỳ diệu: nhờ việc Con Chúa làm người, mà chúng ta tuy thân phận thấp hèn được nâng lên địa vị cao sang, đến mức được gọi là con Thiên Chúa. Thánh Athanasiô viết: “Con Thiên Chúa làm người để cho chúng ta được làm con Thiên Chúa”. Ý thức về phẩm giá con người, chúng ta sẽ tôn trọng bản thân và tôn trọng tha nhân. Tác giả sách Sáng thế đã kể lại: khi Thiên Chúa tạo dựng con người, Ngài tạo dựng họ giống hình ảnh của Ngài. Vì là hình ảnh của Thiên Chúa, nên con người được mời gọi sống tốt lành. Khi sống tốt lành và thánh thiện, con người thể hiện vinh quang Thiên Chúa bằng chính cuộc sống của mình. Thánh Irênê, vị Giáo phụ Hy Lạp lừng danh đã viết: “Vinh quang Thiên Chúa là con người sống vui”. Người sống thánh thiện sẽ làm cho hình ảnh của Thiên Chúa tỏa sáng nơi cá nhân mình, và góp phần giới thiệu Chúa cho những người xung quanh.
Con Thiên Chúa khởi đầu hành trình làm người từ gia đình. Khi chiêm ngắm và cầu nguyện bên Hang đá Giáng Sinh, chúng ta thấy một khung cảnh thân thương bình dị: đó là một người cha, một người mẹ và một hài nhi mới sinh. Khung cảnh này thật an bình, giúp chúng ta suy nghĩ về đời sống gia đình. Gia đình là nơi chúng được nâng đỡ, bao bọc chở che, an ủi vỗ về. Dù có thế nào, gia đình vẫn là nơi chúng ta trở về để đoàn tụ và được yêu thương. Công đồng Vatican II khẳng định: “Gia đình là một Giáo Hội tại gia”. Như thế, Công đồng cho chúng ta thấy vai trò quan trọng của Gia đình trong việc giáo dục đức tin và cổ võ những giá trị đạo đức nền tảng, để đào tạo những con người của tương lai. Nếu Giáo Hội là đoàn dân đang tiến dần tới sự thánh thiện, thì gia đình là một con đường để nên thánh. Gia đình nên thánh nhờ sự trung tín vợ chồng, sự hy sinh và gương sáng của cha mẹ, lòng hiếu thảo chân thành của con cái. Người cha, người mẹ, các người con, mỗi người cần sống tốt vai trò của mình để cùng nhau xây dựng gia đình hạnh phúc yêu thương. Những mâu thuẫn bất đồng sẽ dễ dàng được hòa giải, nếu mọi thành viên trong gia đình cùng cầu nguyện chung với nhau. Công đồng Vaticanô II dạy: “Ở trong gia đình, tựa như trong một “Giáo Hội tại gia”, cha mẹ phải là những người đầu tiên rao giảng đức tin, bằng lời nói cũng như bằng gương lành; cha mẹ cần phải cổ võ ơn gọi riêng của mỗi người con, đặc biệt là ơn gọi tận hiến” (GH 11). Như trên đã nói: Mầu nhiệm Nhập thể diễn tả sự khiêm nhường của Thiên Chúa. Nếu mọi thành viên trong gia đình đều khiêm tốn trong cách sống và cách đối xử với nhau, thì chắc chắn gia đình sẽ hạnh phúc và an bình.
Hội đồng Giám mục Việt Nam đã đề ra định hướng mục vụ năm 2020 tới là “Đồng hành với người trẻ hướng tới sự trưởng thành toàn diện”. Nhiều bạn trẻ trong xã hội Việt Nam hôm nay bị mất niềm tin, lạc hướng và lệch chuẩn trong suy nghĩ và ứng xử. Hậu quả là nhiều người nghiện ma túy, phá thai, sống thác loạn, phạm pháp và tự tử. Hy vọng với sự quan tâm đồng hành của các Linh mục, các phụ huynh cũng như các cộng đoàn giáo xứ, các bạn trẻ sẽ trưởng thành và trở nên người có ích trong xã hội và Giáo Hội, mở ra một tương lai tươi sáng. Một khi đạt tới sự trưởng thành toàn diện, các bạn trẻ Công giáo sẽ có khả năng loan báo Tin Mừng của Đức Kitô cho các bạn trẻ khác, như Đức Thánh Cha Phanxicô mong muốn.
Trong Tổng Giáo phận Hà Nội chúng ta, đề tài “Nên Thánh” được chọn như định hướng mục vụ cho năm 2020. Nên thánh là lời kêu gọi của Chúa trong Cựu ước. Nên thánh cũng là cốt lõi giáo huấn của Chúa Giêsu trong Tin Mừng. Nên thánh vừa giúp chúng ta thể hiện hình ảnh của Thiên Chúa trong đời sống cá nhân, vừa là điều kiện căn bản để chúng ta loan báo Chúa Giêsu cho đồng bào Việt Nam hôm nay. Ước mong với nỗ lực của mọi thành phần Dân Chúa, chúng ta sẽ diễn tả một cộng đoàn Công giáo thánh thiện, làm muối đất và ánh sáng trần gian như Chúa Giêsu đã dạy chúng ta.
Kính thưa Quý Cha và Anh Chị Em,
“Thiên Chúa yêu thương thế gian đến nỗi đã ban Con Một, để ai tin vào Con của Ngài, thì khỏi phải chết, nhưng được sống muôn đời” (Ga 3,16). Lễ Giáng Sinh nhắc cho chúng ta món quà kỳ diệu mà Thiên Chúa ban tặng. Chúng ta hãy đón nhận Quà Tặng của Chúa Cha là chính Chúa Giêsu. Ai đón nhận Người, cuộc đời họ sẽ vui tươi an hòa, vì Người là bình an và là lẽ sống của tất cả chúng ta.
Kính chúc Quý Cha và Anh Chị Em một Mùa Giáng Sinh an lành, thánh thiện, đầy tràn ân sủng và niềm vui của Đấng Emmanuel, và một Năm mới hạnh phúc bình an.
Hà Nội, ngày 5 tháng 12 năm 2019
+ Giuse Vũ Văn Thiên
Tổng Giám mục Hà Nội