Nhà Thờ Thái Hà
Tối thứ Hai, ngày 15 tháng 12 năm 2025, Quảng trường Thánh Phêrô đã trở thành nơi lưu giữ một ký ức đầy xúc động và niềm vui sâu xa của Dòng Chúa Cứu Thế. Trong hang đá Giáng Sinh của Vatican năm nay, hình ảnh Thánh Anphongsô Maria de’ Liguori xuất hiện ngay nơi trung tâm máng cỏ: ngài ngồi bên cây đàn harpsichord và như đang cất lên bài thánh ca đã nuôi dưỡng đức tin của biết bao thế hệ: Tu scendi dalle stelle (Từ trời cao Chúa đã xuống).
Đối với Hội Dòng Chúa Cứu Thế, và đặc biệt đối với thành Pagani cùng Giáo phận Nocera Inferiore-Sarno, đây không chỉ là một vinh dự mang tính nghệ thuật. Đó là một khoảnh khắc được Giáo hội hoàn vũ nhìn nhận, dành cho một vị thánh mà sứ điệp vẫn đang vang vọng mạnh mẽ trong lòng Giáo hội và thế giới hôm nay.
Món quà của một Giáo phận dành cho Giáo hội hoàn vũ
Hang đá Giáng Sinh được dựng tại Quảng trường Thánh Phêrô năm nay đến từ Giáo phận Nocera Inferiore-Sarno, nơi Thánh Anphongsô đã sống những năm cuối đời và cũng là nơi an nghỉ của thánh tích ngài cho đến hôm nay.
Toàn bộ hang đá là sự hòa quyện giữa đức tin, lịch sử và văn hóa địa phương, với các yếu tố kiến trúc lấy cảm hứng từ nhà rửa tội Kitô giáo sơ khai của Nocera Superiore, những ngôi nhà sân trong truyền thống, cùng chất đá và gam màu quen thuộc của vùng Campania.
Nói về ý nghĩa của hang đá này, Đức cha Giuseppe Giudice, Giám mục Giáo phận Nocera Inferiore–Sarno, nhấn mạnh rằng sứ điệp của Thánh Anphongsô vang lên cách mạnh mẽ từ chính máng cỏ này. Ngài mô tả Thánh Anphongsô như một trong những món quà quý giá nhất mà giáo phận có thể trao tặng cho toàn thể thế giới Công giáo – một vị thánh có trái tim mục tử, sự minh triết thần học, và sự gần gũi với người bình dân, vẫn vô cùng thời sự hôm nay.
Được đặt giữa trẻ thơ, các mục đồng và khung cảnh sinh hoạt thôn làng, Thánh Anphongsô hiện lên không như một nhân vật xa vời, mà là một mục tử gần gũi với cầu nguyện, âm nhạc và đời sống thường nhật của con người. Chiếc đồng hồ quả lắc bên cạnh ngài gợi nhớ thói quen đơn sơ của thánh nhân: mỗi giờ ngừng lại để đọc một Kinh Kính Mừng – một chi tiết nhỏ nhưng nói lên cả một đời sống cậy trông liên lỉ vào Thiên Chúa.
Một khúc ca vẫn chạm đến lòng người
Nơi trung tâm hang đá, Thánh Anphongsô như đang “cất tiếng hát” Tu scendi dalle stelle, bài thánh ca Giáng Sinh ngài sáng tác năm 1754, với ước mong ngay cả những người nghèo nhất cũng có thể hiểu và mừng kính mầu nhiệm Nhập Thể.
Bài ca ban đầu được viết bằng thổ ngữ địa phương, rồi sau đó được chuyển sang tiếng Ý, diễn tả sự ngỡ ngàng thánh thiêng trước một Thiên Chúa chọn nghèo khó, khiêm hạ và ở gần con người.
Vào lúc 17g00 (giờ Vatican) ngày thứ Hai, giữa hàng ngàn khách hành hương và du khách quy tụ tại Quảng trường Thánh Phêrô, ca đoàn đã hát Tu scendi dalle stelle, khiến cả Vatican tràn ngập bầu khí Giáng Sinh ấm áp và thân quen. Giai điệu quen thuộc đã kéo mọi người lại gần nhau, biến quảng trường thành không gian của ký ức chung và niềm vui sẻ chia.
Hang đá – Thập giá – Bí tích: Trái tim linh đạo Dòng Chúa Cứu Thế
Sự hiện diện của Thánh Anphongsô trong hang đá Vatican còn nói lên cách rõ ràng linh đạo Dòng Chúa Cứu Thế, vốn luôn xoay quanh ba thực tại không thể tách rời: hang đá, thập giá và bí tích.
• Hang đá mạc khải một Thiên Chúa đến gần, trở nên bé nhỏ và dễ chạm tới, chọn đứng về phía người nghèo và đơn sơ.
• Thập giá cho thấy chiều sâu của tình yêu ấy, được sống đến cùng, ôm trọn đau khổ và yếu đuối của con người.
• Bí tích, đặc biệt là Thánh Thể và Hòa Giải, làm cho tình yêu cứu độ ấy hiện diện và khả dĩ chạm đến hôm nay.
Việc đặt Thánh Anphongsô ở trung tâm cảnh Giáng Sinh cho thấy Vatican muốn làm nổi bật linh đạo của lòng thương xót nhập thể — một đức tin không dừng lại ở lý thuyết, nhưng bước vào gia đình, thôn xóm và lương tâm con người. Chính linh đạo ấy đã thúc đẩy Thánh Anphongsô lên đường truyền giáo, bảo vệ lương tâm luân lý, và không ngừng loan báo rằng lòng thương xót của Thiên Chúa luôn lớn hơn mọi nỗi sợ hãi của chúng ta.
Sứ điệp hy vọng của Năm Thánh
Hang đá Giáng Sinh năm nay còn mang đậm biểu tượng Năm Thánh:
• một sao chổi hình mỏ neo nổi bật giữa khung cảnh,
• một ngư phủ chỉ về Cửa Thánh của Đền thờ Thánh Phêrô,
• và cầu thang biểu trưng cho hành trình từ đời sống cũ bước sang đời sống mới trong Đức Kitô.
Trong viễn tượng Năm Thánh ấy, Thánh Anphongsô hiện lên thật tự nhiên. Thần học về lòng thương xót, trái tim cảm thương đối với tội nhân, và lời mời gọi hy vọng không mệt mỏi của ngài nói thẳng vào sứ mạng của Giáo hội hôm nay: trở nên đón tiếp, kiên nhẫn và gần gũi với nhân loại bị tổn thương.
Chứng tá Dòng Chúa Cứu Thế cho thời đại hôm nay
Quyết định của Vatican tôn vinh Thánh Anphongsô theo cách này là một tuyên bố lặng lẽ nhưng đầy sức mạnh. Đó là sự khẳng định một linh đạo của sự gần gũi, đơn sơ và tín thác vào tình yêu cứu độ của Thiên Chúa, đồng thời là sự nhìn nhận đóng góp bền bỉ của đặc sủng Dòng Chúa Cứu Thế trong đời sống Giáo hội.
Khi ánh đèn chiếu sáng hang đá tại Quảng trường Thánh Phêrô, tiếng nói của Thánh Anphongsô dường như lại vang lên – không chỉ bằng âm nhạc, mà bằng chính sứ điệp của ngài – nhắc nhở thế giới rằng Thiên Chúa vẫn tiếp tục “từ trời cao mà xuống”, chọn ở giữa dân Người.
Cây thông Giáng Sinh tại Quảng trường Thánh Phêrô
Cây thông Na Uy cao khoảng 27 mét, được dựng tại Quảng trường Thánh Phêrô, đến từ Tỉnh tự trị Bolzano, vùng Trentino-Alto Adige. Cây thông là quà tặng chung của hai đô thị Lagundo và Ultimo, xuất phát từ thung lũng Ultimo, một thung lũng Alpine dài khoảng 40 km ở phía tây Nam Tyrol, kết thúc tại thị trấn Lana.
