Làng Tân Hà xưa, nay thuộc phường Lộc Tiến, thành phố Bảo Lộc, tỉnh Lâm Đồng, do hai thừa sai Dòng Chúa Cứu Thế người Canada – Patrice Gagné (cha Lợi) và Francoise Laliberté (cha Thái), thành lập ngày 12/10/1954, gồm đa phần là những giáo dân di cư từ giáo xứ Thái Hà, Hà Nội. Do đó, vùng đất được gọi là Tân Hà – Hà Nội Mới.
Kể lại sự kiện này, cha Patrice cho biết:
“Vào một buổi chiều tháng 10 năm 1954, những chiếc xe tải đầu tiên đã đổ khoảng 100 người xuống vùng núi xinh đẹp này, vùng đất được mệnh danh là “xứ sở của Trà”. Trời mưa rất lớn. Những chuyến xe tiếp theo sẽ đến vào tháng 11 và còn những chuyến khác vào tháng 12. Đoàn người lưu vong tiến vào khu rừng rậm với một sự can đảm và sự kiên nhẫn phi thường. Hồi đó, băng ngang qua khu đất hiện nay của làng, chỉ tồn tại một con đường mòn khúc khuỷu của đồng bào dân tộc. Cần phải dọn dẹp, nhưng thật nản khi phải làm việc dưới những cơn mưa xối xả, những đôi chân và những cánh tay đầy máu bởi những vết cắn không thương tiếc của đàn vắt đói. Nhờ nghị lực phi thường của những người dân Bắc này, ngôi làng bằng những lều bạt của quân đội ngày càng được mở rộng, đến nỗi, vào lễ Noel năm 1954, chúng tôi đã có thể cử hành Thánh lễ Đêm Giáng sinh trong một ngôi nhà thờ tiền chế. Công việc dọn dẹp tiếp tục, cuối cùng, những ngôi nhà tranh dần thay thế cho những túp lều lạnh lẽo và thiếu an toàn. Khi ấy, ngay lập tức, chúng tôi nghĩ tới việc xây dựng một ngôi nhà thờ thật đẹp bằng đá. Sau đó là trạm xá, bốn trường học, kho thóc, trại mồ côi, một trường dạy nghề…
Ngay từ đầu, bản vẽ thiết kế làng đã được nghiên cứu kỹ lưỡng và đã được những người đầu tiên đến lập làng chấp thuận. Làng được thiết kế giống như một mạng nhện, điểm trung tâm, cũng là địa điểm cao nhất mà tất cả đều hướng về, là nhà thờ. Cũng vậy, tất cả mọi con đường trong làng đều hội tụ về đó. Dưới sự thúc đẩy, hướng dẫn của các cha P. Gagné và F. Laliberté, dân làng, toàn tòng Công giáo, đã thực hiện thành công bản vẽ thiết kế trong một thời gian kỷ lục.
Ngày 30 tháng 5 năm 1956, ngay trước khi trao phần thưởng cho các học sinh các trường học ở Tân Hà, cha P. Gagné đã rời làng. Ngài phải nhập viện Saint – Paul Sài Gòn khẩn cấp. Ngài bị bệnh cũ tái phát, mấy tháng sau, ngài về Canada nghỉ dưỡng dài ngày. Cha P. Vaillancourt tiếp nối công việc và ngài đã làm cho công trình sớm được hoàn thiện.
Sau đó, ngày 4 tháng 2 năm 1957, do một thỏa thuận giữa bề trên giáo phận và DCCT, làng Tân Hà được giao lại cho các tu sĩ Dòng Đa Minh coi sóc, và khoảng một năm sau, làng được giao lại cho các linh mục giáo phận.” (G. Gagnon, 50 ans aux Vietnam, Vol. X. p. 218).
Ngày nay, với khoảng hơn 10.000 giáo dân, Tân Hà trở thành một giáo xứ lớn của giáo phận Đà Lạt.
Ảnh: internet
Bài viết từ facbook cha Nguyễn Ngọc Nam Phong