
Kể từ năm 1999, Báo cáo Tự do Tôn giáo Thế giới (Religious Freedom in the World Report) của tổ chức Aid to the Church in Need (ACN – Trợ giúp các Giáo hội đau khổ) được công bố hai năm một lần và vẫn là nghiên cứu phi chính phủ duy nhất trên thế giới đánh giá tình hình tự do tôn giáo ở mọi quốc gia và trong mọi cộng đồng đức tin.
Sự kiện ra mắt Báo cáo Tự do Tôn giáo 2025 sẽ diễn ra tại Học viện Giáo phụ Giáo hoàng Augustinianum, Rôma, quy tụ các nạn nhân bị bách hại, các vị lãnh đạo Giáo hội cấp cao và những chuyên gia quốc tế. Buổi lễ sẽ có bài phát biểu chính của Đức Hồng Y Pietro Parolin, Quốc vụ khanh Tòa Thánh, cùng những chứng từ sống động từ những người từng chịu đau khổ vì niềm tin của mình – trong đó có hai phụ nữ từng bị kết án tử hình vì đức tin.
Một thực trạng đáng lo ngại
Bà Marta Petrosillo, Tổng biên tập của bản báo cáo, cho biết:
“Kể từ khi ấn bản đầu tiên được phát hành, tình hình tự do tôn giáo trên thế giới không ngừng xấu đi, và đáng tiếc là xu hướng tiêu cực này vẫn đang tiếp diễn.”
Báo cáo năm nay đặc biệt nhấn mạnh đến châu Phi, nơi bạo lực thánh chiến đang lan rộng đến những vùng trước đây ít chịu ảnh hưởng của xung đột tôn giáo, như Mozambique và Cộng hòa Dân chủ Congo.
Để làm sáng tỏ dữ liệu bằng kinh nghiệm thực tế, chương trình quy tụ những chứng nhân đến từ các khu vực chịu ảnh hưởng nặng nề nhất:
– Đức Cha Matthew Kukah (Sokoto, Nigeria)
– Đức Tổng Giám mục Jacques Mourad (Homs, Syria)
– Đức Tổng Giám mục Linus Neli (Manipur, Ấn Độ)
– Bà Marcela Szymanski, chuyên gia về khu vực châu Mỹ Latinh.
Những chứng từ can đảm
Hai chứng từ nổi bật sẽ được chia sẻ trong sự kiện:
– Mariam Ibrahim, người từng bị kết án tử hình tại Sudan năm 2014 vì cải sang Kitô giáo, sau đó được tị nạn tại Hoa Kỳ, sẽ nói về lòng can đảm, gia đình và giá phải trả cho việc tuyên xưng đức tin công khai.
– Shagufta Kausar, người phụ nữ Pakistan bị giam tám năm vì cáo buộc phạm tội xúc phạm tôn giáo (và sau đó được minh oan), sẽ kể lại điều gì đã nâng đỡ bà trong những năm tháng sợ hãi và bất định.
Chính phủ Ý cũng sẽ có đại diện tham dự là ông Alfredo Mantovano, Thứ trưởng Phủ Thủ tướng, như một dấu hiệu cho thấy việc bảo vệ tự do tôn giáo vượt ra ngoài phạm vi của Giáo hội, đòi hỏi sự hợp tác của toàn xã hội.
Tự do tôn giáo trong thế giới phương Tây
Phiên thảo luận thứ hai sẽ tập trung vào các xã hội phương Tây, nơi những căng thẳng ngày càng xuất hiện rõ trong lĩnh vực pháp luật, giáo dục, y tế và không gian kỹ thuật số.
Tham luận viên gồm có:
– José Luis Bazán (COMECE – Ủy ban Giám mục Liên minh châu Âu)
– Mark von Riedemann (ACN International)
– Roger Kiska, luật sư quốc tế về nhân quyền
Buổi tọa đàm do Elisabetta Piqué, phóng viên Vatican của tờ La Nación, điều phối.
Mục tiêu của buổi thảo luận không phải là gây lo sợ, mà là làm sáng tỏ: chỉ ra nơi nào người có đức tin – dù thuộc tôn giáo nào – đang phải đối diện với những rào cản bất công, và các nền dân chủ có thể bảo vệ đa nguyên và hòa bình ra sao.
Một nguyên tắc Kitô giáo nền tảng
Đối với người Công giáo, cuộc đối thoại này được đặt trên nền tảng vững chắc của Giáo lý Hội Thánh Công giáo (số 2106):
“Con người có quyền tự do tôn giáo. Quyền này thuộc về mọi người – không chỉ riêng Kitô hữu – và cần được các quyền bính dân sự thừa nhận.”
Nói cách khác, bảo vệ nhà thờ, đền thờ Hồi giáo và hội đường Do Thái đều là cùng một bổn phận luân lý.
Kết thúc trong cầu nguyện
Ngày làm việc sẽ kết thúc bằng Thánh lễ lúc 17 giờ, được dâng để cầu nguyện cho các Kitô hữu bị bách hại trên toàn thế giới.
Tuy nhiên, ý nghĩa của bản báo cáo vượt xa Giáo hội Công giáo: nó mời gọi mọi người thiện chí nhận ra, lắng nghe và liên đới với những anh chị em đang bị đe dọa trong quyền tự do căn bản của con người – quyền được sống theo tiếng lương tâm mà không phải đánh đổi bằng chính mạng sống mình.
Tác giả: Daniel Esparza – aleteia.org
Nhà Thờ Thái Hà