Suy niệm không buồn ngủ (72): Đọc vị chính mình, không cần đọc vị người khác…

Vấn đề lớn nhất của con người trong thời đại này, chính là con người. Trước kia, con người nghiên cứu các vấn đề triết học và nỗ lực tìm kiếm câu trả lời, giải pháp; ngày nay, con người đang nghiên cứu chính con người như thể đó là vấn đề.

Ta chẳng thể hiểu được bản thân, nên ta đi tìm hiểu người khác và đưa ra những phán xét mơ hồ về cuộc sống của họ như thể đó là chân lý. Ta nắm rõ mọi chuyện của anh chị em mình, nhưng hoàn toàn mù mờ về bản thân. Ta tường tận về họ hơn cả chính họ, trong khi chẳng hiểu gì về ta cả. Ta biết lịch sử của họ nằm lòng, nhưng chẳng nhớ nỗi câu chuyện cuộc đời chính mình.

Thật đáng tiếc, khi kẻ mải mê bàn tán về người khác với những câu chuyện tầm phào và dối trá lại tự cho mình là người thanh sạch duy nhất, bởi hắn đâu biết rằng tất cả chúng ta luôn mang trong mình những trăn trở riêng. Như những kẻ Pharisêu thuở xưa, ta sẵn sàng ném đá kẻ khác khi tội lỗi của họ chẳng giống như ta. Ta quên mất rằng để hiểu biết người khác đúng đắn, trước hết bản thân phải tự hiểu chính mình. Nếu ta nói rằng ta biết rõ người khác, nhưng không biết chính mình, ta là một kẻ đạo đức giả và nịnh hót. Ta đã đánh mất phẩm giá của mình và vì lẽ đó mà suy nghĩ của ta quá chậm chạp.

Tất cả những gì ta nói khi gặp nhau là chuyện của người này, người nọ. Ta không còn bàn luận về tư tưởng bởi quá bận rộn ngồi lê đôi mách về anh em của mình. Ta gọi họ là anh em như Cain, nhưng rồi cũng chính ta giết họ như kẻ thù. Ta tổ chức hội thảo, tĩnh tâm và hội nghị về cách sống trong hòa hợp, nhưng đằng sau ánh hào nhoáng đó, ta đối xử tàn nhẫn với chính những người ta gọi là anh em.

Ta thúc đẩy chia rẽ nhưng gọi đó là tình huynh đệ, ta quên bẵng sự công bình và gọi đó là tình thân ái. Phần lớn thời gian, ta rao giảng tình yêu, nhưng vì là kẻ phán xét thay vì là một người anh em, nên thứ ta thực hành là thù ghét và đắng cay với nhau.

Ta đã trở thành kẻ giết hại anh em mình, miệng luôn thốt ra từ yêu thương ngọt ngào, nhưng hành động với họ luôn tàn nhẫn và độc ác, chỉ bởi ta cảm thấy ta hiểu họ hơn cả chính bản thân họ. Ta rao giảng hay lắm, nhưng vì sống tệ nên ta vẫn mãi mắc kẹt trong bóng tối, rồi gọi sự tụt hậu của mình là tiến bộ.

Một số người cứ thế biết hết về người khác, chỉ trong vài phút là có thể kể vanh vách cuộc đời họ với những danh hiệu như “tội phạm”, “kẻ lăng nhăng”, “kẻ trộm”, “gái điếm”, “phù thủy” và đủ mọi cái tên hạ nhục khác. Nhưng hãy thử kiểm tra lại câu chuyện của chính họ… Hãy bắt đầu bằng việc đọc lại chính bản thân mình. Hãy rút cái xà trong mắt mình ra trước… Đọc ra vị bản thân trước đã.

Suy niệm không buồn ngủ (72): Đọc vị chính mình, không cần đọc vị người khác…

Bài Liên Quan