Nhân ngày lễ Đức Mẹ Hồn Xác Lên Trời, báo Aleteia có bài tìm hiểu vì sao Đức Mẹ có nhiều tên như vậy.
Với sự hiện diện nhân từ và chăm lo cho con cái, Đức Mẹ có một chỗ đặc biệt trong lòng tín hữu. Linh mục Dominique Le Tourneau, tác giả Tự điển Chuyên khảo về Đức Mẹ và Chỉ dẫn về Đền thánh Đức Mẹ tại Pháp trả lời trên báo Aleteia: “Giáo dân tự phát chạy đến cầu cứu Đức Mẹ và họ nhận Đức Mẹ là Mẹ Thiêng liêng và Trạng sư cầu bàu cho mình trước mặt Chúa”.
Đức Mẹ có năm tháng trong năm đặc biệt dành cho mình và Mẹ có rất nhiều tên: Mẹ Thiên Chúa, Đức Mẹ Vô Nhiễm, Đức Mẹ Cứu giúp… Linh mục Le Tourneau cho biết: “Phụng vụ đã dành cho Đức Mẹ một số lễ nhưng các lễ ngoại lịch của Đức Mẹ thì có đến 366!”
Mẹ Maria được đặt tên
Linh mục nhấn mạnh: “Ngoài các tên của lịch phụng vụ, lòng mộ đạo bình dân còn đặt cho Mẹ nhiều tên trong các lãnh vực khác nhau”. Có những tên liên hệ đến các hiện tượng thiên nhiên như Đức Mẹ Sấm sét, Đức Mẹ Tuyết, hoặc liên hệ đến cơ thể như Đức Mẹ Ngón tay, Đức Mẹ Mồ hôi, liên hệ đến bệnh tật và sức khỏe, Đức Mẹ của người tàn tật, Đức Mẹ chữa bệnh ho, Đức Mẹ Maria của Bác sĩ; hoặc liên hệ đến động vật; Đức Mẹ của kiến, Đức Mẹ của ngựa; hoặc liên hệ đến cây cối hoa quả, Đức Mẹ hoa huệ, Đức Mẹ trái lê, Đức Mẹ trái nho; hoặc theo vùng đất, Đức Mẹ đồi gió, Đức Mẹ đồng bằng và cuối cùng là liên quan đến giao tiếp của con người, Đức Mẹ hòa giải, Đức Mẹ của sỉ nhục.
Ngoài ra Đức Mẹ còn được đặt tên theo tên làng, tên tỉnh, nơi Đức Mẹ hiện ra như Đức Mẹ Lộ Đức, Đức Mẹ Fatima… Đức Mẹ La Vang, Đức Mẹ Trà Kiệu…
Kinh cầu Lorette
Kinh cầu Lorette đặt cho Đức Mẹ nhiều tên hiệu khác nhau và được phong phú qua thời gian, qua bối cảnh: sau chiến thắng của Lépante trên người Thổ, Thánh giáo hoàng Piô V đã thêm lời cầu bàu “Đức Mẹ Cứu giúp tín hữu kitô” sau khi ban hành giáo điều Đức Mẹ Vô Nhiễm, Đức Piô IX kết hợp vào đó “Nữ Vương Vô Nhiễm Nguyên Tội”. Năm 1905, Đức Lêô XIII làm phong phú thêm “Nữ Vương Mân Côi”. Còn Đức Phaolô-VI thì phong cho Đức Mẹ tước hiệu “Mẹ Giáo Hội” và Thánh Giáo hoàng Gioan-Phaolô II phong cho Đức Mẹ là “Mẹ Gia đình”.
Với tất cả các tên này, chúng ta có thể thêm vào tên các lý do mà Đức Mẹ hỗ trợ. Linh mục Dominique Le Tourneau cho biết: “Chuyện hợp lý bình thường không cần phải nói ra, vì chúng ta là con của Chúa nên lẽ tự nhiên là chúng ta chạy đến xin Đức Mẹ che chở. Vì thế các nghệ sĩ đã cảm hứng vẽ Đức Mẹ dưới nhiều hình thức khác nhau, Mẹ Thương xót trong chiếc áo màu xanh rộng mở để che chở con mình và bảo vệ con cái khỏi bị kẻ thù tấn công”. Nhiều nước mang danh hiệu Thánh Mẫu: nước Pháp là Vương quốc của Đức Mẹ, nước Cô-lông-bi là Vùng đất của Đức Mẹ, nước Tích Lan, Đức Mẹ Lanka, nước Uganda là Vương quốc Đức Mẹ, nước Nga là Đất dành cho Mình Thánh Chúa.
“Tước hiệu Đức Mẹ nhiều vô số”
Tổng cộng Đức Mẹ có bao nhiêu tên? Không ai có thể trả lời được câu hỏi này. Các tước hiệu của Đức Mẹ thì nhiều vô số kể, chúng ta có thể suy đoán từ các ví dụ kể trên. Linh mục Le Tourneau cho biết: “Chỉ riêng ở Catalogne, chúng tôi có hơn 1.000 tước hiệu khác nhau. Và ngày nay vẫn còn các tên mới được đặt ra như năm 2011 là tên Đức Mẹ Ả rập, năm 2019 là Đức Mẹ Ovalie. Đây là dấu hiệu tuyệt vời cho sự lớn mạnh của tín hữu kitô”.
Linh mục nói tiếp: “Vì Chúa muốn ban ơn cho chúng ta qua bàn tay Đức Mẹ, vì thế Ngài muốn chúng ta liên lỉ sốt sắng cầu nguyện với Đức Mẹ
như đứa bé đôi khi đòi mẹ cho mặt trăng mà không biết là mình xin như vậy có được không. Vì vậy, mọi người chạy đến xin để được Đức Mẹ che chở”.
Marta An Nguyễn dịch