Bài giảng của Đức cha Giuse Vũ Văn Thiên trong thánh lễ an táng Đức cố Giám mục Phaolô Maria Cao Đình Thuyên

Thánh lễ an táng cho Đức cha Phaolô Maria Cao Đình Thuyên, nguyên Giám mục Giáo phận Vinh đã diễn ra lúc 08 giờ 30, Thứ Năm, 01.09.2022 tại nhà thờ Chính tòa Xã Đoài, Vinh. Phần chia sẻ Lời Chúa trong thánh lễ an táng do Đức cha Giuse Vũ Văn Thiên, Tổng giám mục Tổng giáo phận Hà Nội. Sau đây là bài giảng của ngài:

……….

“Lòng chúng con đừng xao xuyến! Hãy tin vào Thiên Chúa và tin vào lời Thầy” (Ga14, 1)

Kính thưa cộng đoàn Phụng vụ!

Đó là lời Chúa Giêsu nói với các môn đệ. Thánh sử Gioan thuật lại những lời này trong bối cảnh các môn đệ đang hoang mang lo sợ, vì các ông vừa nghe Chúa báo trước về cuộc khổ nạn của Người. Bao nhiêu kỳ vọng của các ông dường như tan biến, bởi vì các ông nghĩ rằng: Chúa Giêsu sẽ cầm quân chinh Đông dẹp Bắc, và sẽ giúp người Do Thái giành được độc lập, giải phóng khỏi ách thống trị của người Rôma. Đức Giêsu đã trấn an các ông, người khẳng định với các ông, sự tình không hoàn toàn bi đát như các ông nghĩ, mặc dù Người bước vào cuộc khổ nạn, nhưng không phải sự thất bại theo cái nhìn của loài người. Người khuyên các ông hãy vững tin trong gian nan thử thách và đau buồn. “Các con hãy tin vào Thiên Chúa và hãy tin vào Thầy”, các môn đệ được mời gọi “tin” chính trong lúc các ông phải đối diện với những thử thách cam go. Tin là chấp nhận sự hiện diện của Đấng vô hình. Tin xác tín rằng một điều không thể lại biến thành một điều có thể, bởi lẽ “đối với Thiên Chúa, không có gì mà Ngài không làm được” (Lc 1, 37)

Đâu là nội dung đức tin mà Chúa Giêsu đề nghị các môn đệ?

Thưa. Đó là: Người sẽ về nhà Cha, mà nơi ấy có rất nhiều chỗ ở (Ga 14, 2), đây không phải là một điều mơ hồ, nhưng đây là một lời cam đoan chắc chắn. Chúa khẳng định chính Người sẽ dẫn các môn đệ về nhà Cha. Vì “Thầy là đường, là sự thật và là sự sống, không ai đến được với Cha mà không qua Thầy” (Ga 14, 6)

Nhà Cha hay Nước Trời là một trong những nội dung giáo huấn được chính Chúa Giêsu nhấn mạnh trong khi Người thi hành sứ vụ loan báo tin mừng, nơi Chúa Giêsu sẽ đến được diễn tả với một hình ảnh rất dung dị, đó là “Nhà Cha”. Khi nói đến nhà, ta nghĩ ngay đến gia đình, đến những người thân thương, đến cha mẹ, và đến anh chị em. Nhà cũng là nơi ta có những kí ức êm đềm của tuổi thơ. Nhà là nơi mà ai đi đâu cũng hướng về, là quê hương, là nơi ta sẽ gặp lại những người thân yêu.

Như thế, theo lăng kính đức tin kitô giáo, chết là trở về nhà mình, không phải trở về với cát bụi, hay trở về với hư vô, nhưng là trở về Nhà Cha, trở về với Thiên Chúa, trở về để không bao giờ phải chết nữa, trở về để sống vĩnh hằng như Chúa đã khẳng định với bà Matta, người đang than khóc cho em mình là ông Lazaro đã qua đời: “Chính Thầy là sự sống lại và là sự sống, ai tin vào Thầy, thì dù đã chết cũng sẽ được sống, ai sống mà tin vào Thầy sẽ không phải chết” (Ga 11, 25). Chúa Giêsu cũng nói với các môn đệ, Người ra đi để dọn chỗ cho các ông, rồi sau khi dọn chỗ, Người sẽ trở lại để dón các ông đi với Người, và cuối cùng Người ở đâu, các ông cũng sẽ ở đó với Người. Như thế, còn hạnh phúc nào lớn hơn là được Chúa chuẩn bị cho mình một chỗ ở. Còn niềm hy vọng nào mãnh liệt hơn là được ở với Chúa để thuộc về Ngài mãi mãi.

Kính thưa cộng đoàn phụng vụ!

Chính trong đức tin quyền năng và tình yêu thương của Thiên chúa, mà chúng ta dâng thánh lễ này. Trong những ngày qua, gia đình Giáo phận Vinh than khóc và thương tiếc vị chủ chăn đáng kính. Một bậc thầy và là một vị đại ân nhân của giáo phận là Đức cha Phaolô Maria Cao Đình Thuyên. Vào lúc 13h ngày 29 tháng 8, Đức cha Phaolô Maria đã về Nhà Cha sau hành trình trần thế 95 năm, trong đó 62 năm Linh mục và 30 năm Giám mục. Đức cha Phaolô Maria ra đi để lại một khoảng trống mênh mông nơi gia đình Giáo phận Vinh, và sự lưu luyến nơi những ai có dịp gặp gỡ và tiếp xúc với ngài.

Chúng ta biết, ngài được tấn phong giám mục ngày 19/ 11/1992 cũng tại ngôi nhà thờ chính tòa mà chúng ta dâng lễ hôm nay, đó là thời điểm khó khăn tư bề và đầy gian nan thử thách. Trước những cam go thử thách này, Đức cha của chúng ta đã nhận khẩu hiệu Giám mục: “Cùng chịu đóng đinh vào Thập giá với Đức Kitô”. Khẩu hiệu này chính là tâm tình của thánh Phaolô trong thư gửi giáo dân Ga lát. (Gl 2,19). Đây vừa là một lập luận thuyết giáo, vừa là một trải nghiệm cá nhân, diễn tả sứ mạng đầy thử thách của vị tông đồ. Quả vậy, Thánh Phaolô đã xác định: Làm tông đồ của Chúa Giêsu, tức là chịu đóng đinh với Người vào Thập giá như Chúa Giêsu, thánh tông đồ đã không ngần ngại đón nhận Thập giá, thậm chí còn coi đó là một diễm phúc và là một niềm vinh dự tự hào.

Quả thật, sứ vụ của Đức cha Phaolô Maria là một hành trình Thập giá, nhưng ngài luôn luôn kiên cường và đầy nhiệt huyết để thi hành sứ mạng Chúa trao phó. Ngài được gọi là vị giám mục trên từng cây số, vị giám mục luôn luôn ở trên đường, xe hơi là nhà, tận tâm đến với các cộng đoàn tín hữu ở vùng sâu vùng xa. Nhân dịp ngân khánh Giám mục ngày 16/11/2017. Trong Thánh Lễ tạ ơn, Đức cha phaolô Nguyễn Thái Hợp, lúc đó là giám mục chính tòa Giáo phận Vinh đã nói: “Chặng đường Đức cha Phaolô Maria đã đi không một con số toán học nào có thể đếm hết được, chỉ có tình yêu thương, sự hy sinh cho việc hiệp nhất còn tồn tại mãi mãi”.

Cũng theo thông tin trên trang mạng của Giáo phận Vinh, trong 10 năm với tư cách là Giám mục chính tòa. Vị mục tử khả kính của chúng ta đã đến thăm mục vụ tất cả các giáo xứ và gần 400 giáo họ xa gần trên địa bàn Giáo phận, ngay cả khi đã về hưu, ngài vẫn miệt mài trên mọi nẻo đường để đến với đoàn chiên, như chính ngài tâm sự: “mỗi giáo xứ giáo họ, cha phải biết đến 3 hoặc 4 con đường có thể đến được nơi đó, để khi nào con đường nào có sự cố thì cha có thể tiếp tục bằng con đường khác kẻo dân chúng mong chờ”.

Mặc dù trách nhiệm mục tử rất gian nan, nhưng vị chủ chăn của chúng ta lại rất hạnh phúc khi được phục vụ, ngài lấy niềm vui của dân chúng làm niềm vui của riêng mình. Nhân dịp mừng thọ 90 tuổi năm 2017, ngài đã diễn tả cảm nhận của mình như một lời cầu nguyện và như một tâm tình cảm tạ và tôn vinh Thiên Chúa, ngài viết: “Ôi hạnh phúc cho con biết bao, bởi ngày con sinh ra mình trần thân trụi, con chẳng đáng là gì, nhưng rồi từng hồng ân Chúa âm thầm nhỏ xuống trên con, ngày qua ngày, tháng tiếp tháng, năm nối năm, ngàn vạn hồng ân ấy đã ghép nên cuộc đời con” (trích lời chia sẻ của đức cha Phaolô Maria trong thánh lễ mừng đại thọ 90 tuổi tại nhà thờ chính tòa Xã Đoài).

Như biết bao người khác, Đức cha Phaolô Maria là một con người đã có ngày sinh, ắt có ngày tử, nhìn trong những ngày này, Giáo phận vinh của chúng ta thương khóc vị chủ chăn đáng kính của mình. Chính trong thời khắc đau buồn này, lời Chúa Giêsu động viên chúng ta: “Lòng các con đừng xao xuyến, hãy tin vào Thiên Chúa và tin vào Thầy”. Lời Chúa không phủ nhận một thực tế là sự đau buồn chia ly và tình cảm lưu luyến của kiếp con người, nhưng lời Chúa giúp chúng ta tìm thấy hy vọng ngay cả trong thực tại bi đát nhất của kiếp nhân sinh, đó là: chết không phải là hết, chết là sự biến đổi, chết là lên đường để đi về vĩnh cửu.

“Hãy tin vào Thiên Chúa”. Tác giả sách khôn ngoan trong bài đọc 1 nói với chúng ta: “Linh hồn những người công chính hãy trong tay Chúa và nỗi thống khổ của sự chết không đụng tới các ngài” (Kn 3, 1). Là những người tin vào lời Chúa hứa, chúng ta xác tín rằng: Đức cha Phaolô Maria của chúng ta sẽ hưởng bình an vì ngài đã sống một đời trong hy vọng, tín thác và yêu mến Chúa suốt cả đời, ngài đã chấp nhận hy sinh đóng đinh với Chúa Giêsu trên Thập giá, nay đến thời của Phục Sinh, chúng ta xin Chúa thực hiện nơi Đức cha Phaolô Maria lời sách khôn ngoan mà chúng ta vừa nghe: “Khi đến giờ Chúa viếng thăm các ngài, các ngài sẽ chói sáng như ánh lửa rạng ngời giữa bui lau” (Kn 3, 7)

Kính thưa cộng đoàn!

Hiện diện giữa chúng ta trong nhà thờ này, Đức cha Phaolô Maria đang cùng với chúng ta dâng Thánh Lễ. đối với ngài, đây là Thánh lễ cuối cùng của ngài trên trần gian, trong khi mong đợi được hòa mình vào phụng vụ Thiên Quốc, để cùng với muôn vàn thần thánh trên trời, ca tụng tôn vinh Thiên Chúa. Có thể Đức cha Phaolô Maria cũng mượn lời Chúa Giêsu để nói với chúng ta: Anh chị em đừng xao xuyến, hãy tin vào Thiên Chúa, hãy tin vào Chúa Giêsu, hãy tin vào những lời tôi rao giảng khi tôi còn ở với anh chị em. Tôi ra đi để dọn chỗ cho anh chị em, tôi sẽ cầu nguyện cho anh chị em trước tòa Chúa. Anh chị em hãy yêu thương nhau, như tôi đã yêu thương anh chị em.

Giữa lúc chúng ta than khóc và thương tiếc ngài, có thể ngài nói với chúng ta như Thánh Phaolô tâm sự với môn sinh Timôthê: “Tôi đã chiến đấu trong cuộc thi đấu cao đẹp, đã hết chặng đường, đã giữ vững niềm tin, giờ đây, tôi chỉ còn chờ đợi vòng hoa dành cho người công chính” (2Tm 4, 7 -8a) Bên thi hài vị mục tử khả kính, chúng ta nhớ lại những thao thức của ngài khi sinh thời, ngài luôn cầu nguyện và ước mong cho Giáo phận hiệp nhất, yêu thương thành một gia đình, để có thể loan truyền Tin Mừng tình yêu cho những người đang cùng chung sống trên mảnh đất này. Mỗi tín hữu của Giáo phận Vinh hãy cùng nhau thực hiện điều ngài hằng mong muốn, và như thế, chính là tình yêu mến và sự thảo hiếu đối với vị Giám mục khả kính của chúng ta.