#VRLH – Thực sự công dân tự tổ chức họp báo liên quan đến “thu hồi đất” đã từng xẩy ra công khai. Ngày 14/12/2018, theo báo Thanh Niên, ông Vũ Bá Quang (29 tuổi, trú tại tổ 30, khu 4A, phường Hà Phong, thành phố Hạ Long, Quảng Ninh) đã tổ chức họp báo và có khoảng 30 phóng viên thuộc nhiều cơ quan báo chí đến tham dự.
Tại cuộc họp báo, ông Vũ Bá Quy (cha ruột ông Vũ Bá Quang) được ông Quang uỷ quyền, đã cung cấp thông tin liên quan đến việc chính quyền thành phố Hạ Long thu hồi đất của gia đình và đề nghị UBND, HĐND tỉnh Quảng Ninh xem xét, giải quyết.
Cũng theo bài báo, Sở Thông tin – Truyền thông tỉnh Quảng Ninh, là đơn vị cấp phép họp báo. Bà Lê Ngọc Hân, Giám đốc Sở Thông tin – Truyền thông tỉnh Quảng Ninh, cho biết việc một công dân được chấp thuận tổ chức họp báo là đúng theo quy định của pháp luật. Trước đó, cũng đã có các cuộc họp báo của công dân được tổ chức, như trường hợp bà Nguyễn Thị Luật (SN 1938, trú tại phường Ngô Quyền, TP.Bắc Giang, tỉnh Bắc Giang) đã ủy quyền cho Công ty Luật TNHH Everest đứng ra tổ chức họp báo tại Hà Nội với sự tham gia của nhiều cơ quan báo chí. Hay công dân quan chức Nguyễn Minh Mẫn tổ chức họp báo ồn ào một dạo.
Ngay khi có thông tin, thông báo của bà con Vườn Rau Lộc Hưng và các Luật sư trợ giúp, về một cuộc họp báo công khai cung cấp thông tin trung thực về nguồn gốc, tính pháp lý và tình trạng thực tế sử dụng khu đất Vườn Rau Lộc Hưng, những người lạc quan nhất cũng suy nghĩ nhà cầm quyền địa phương sẽ bằng mọi giá ngăn cản.
Một số kịch bản được đưa ra như không cho phép; buộc trụ sở địa điểm họp báo hủy hợp đồng cho mượn, cho thuê; ngăn cản, phá rối buổi họp báo; có chỉ đạo để không nhà báo nào dám đến dự… Bên cạnh, cũng có ý kiến cho rằng nhà cầm quyền không dám ngăn chặn, hay “không cho không được”, vì sẽ tự chứng minh nhà cầm quyền này sai trái, là bóng tối sợ ánh sáng… Thực sự, một nhà cầm quyền phải sử dụng đến lực lượng cải trang rọ miệng, du đãng côn đồ, hưu trí, phụ nữ… tấn công người dân ngay trước mũi cơ quan “chức năng” thì không có việc gì mà nhà cầm quyền này không dám làm. Tầm “vĩ mô” như bắt cóc người, bị cả thế giới chất vấn, lên án, chúng cũng vẫn im lặng, cố đấm ăn xôi, có hề gì. Nhà cầm quyền này đã “thành công” trong việc ngăn cản, phá rối các cuộc Lễ tưởng niệm chiến tranh biên giới với Tàu cộng, tưởng niệm các anh hùng, liệt sỹ- của chính chế độ này- hy sinh bảo vệ biển đảo, thì ngăn chặn cuộc họp báo của các Công dân Vườn Rau Lộc Hưng chỉ là chuyện “con muỗi”.
1/ Quyền họp báo của công dân
Theo quy định tại Điều 41 Luật Báo chí thì: “Cơ quan, tổ chức, công dân Việt Nam có quyền tổ chức họp báo để công bố, tuyên bố, giải thích, trả lời các nội dung có liên quan tới nhiệm vụ, quyền hạn hoặc lợi ích của cơ quan, tổ chức, cá nhân đó.” Và công dân tổ chức họp báo phải thông báo bằng văn bản trước 24 giờ tính đến thời Điểm dự định họp báo cho cơ quan quản lý nhà nước về báo chí theo quy định sau đây: a) Cơ quan, tổ chức trực thuộc trung ương thông báo cho Bộ Thông tin và Truyền thông;
b) Cơ quan, tổ chức không thuộc Điểm a Khoản này và công dân thông báo cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh nơi tổ chức họp báo.
Nội dung thông báo gồm những thông tin sau đây: a) Địa Điểm họp báo; b) Thời gian họp báo; c) Nội dung họp báo; d) Người chủ trì họp báo.
Nội dung họp báo phải đúng với nội dung đã được cơ quan quản lý nhà nước về báo chí trả lời chấp thuận, trường hợp không có văn bản trả lời thì phải đúng với nội dung đã thông báo với cơ quan quản lý nhà nước về báo chí.
Cơ quan quản lý nhà nước về báo chí có trách nhiệm trả lời cơ quan, tổ chức, công dân về việc họp báo trong thời gian quy định (24 giờ); trường hợp không có văn bản trả lời, tổ chức, công dân được tiến hành họp báo.
Như vậy, quyền tổ chức họp báo là phương thức đấu tranh hợp pháp của các Công dân Vườn Rau Lộc Hưng thực thi quyền tự do ngôn luận chính đáng đã được quy định trong Hiến pháp: “Công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tiếp cận thông tin, hội họp, lập hội, biểu tình” (Điều 25 Hiến Pháp). Các Công dân Vườn Rau Lộc Hưng đã tiến hành các thủ tục hợp pháp “thông báo” với nhà cầm quyền về cuộc họp báo sẽ được tổ chức vào ngày 13/3/2019 tại phòng họp Nhà hàng Đoàn Viên của Cty Du lich Công đoàn TP.HCM.
2/ Quyền ngăn cản, phá rối cuộc họp báo của nhà cầm quyền
Trước hết, nhà cầm quyền có quyền ngăn chặn họp báo của công dân bằng phương thức hợp lệ. Theo qui định Luật Báo chí cuộc họp báo không được vi phạm Điều cấm ghi nhận tại Điều 9 Luật này. Mà nội dung Điều 9 có thể mở đường cho nhà cầm quyền cái quyền ngăn chặn, không cấp phép cách hợp lệ họp báo của công dân. Công dân Nguyễn Thị Luật đã từng bị Sở TT&TT Hà Nội trả lời từ chối tổ chức họp báo (lần thứ nhất) sau khi bà Thông báo.
Các “quyền” bá đạo khác thì nhà cầm quyền này rất nhuần nhuyễn như đã từng thành công trong việc ngăn cản, phá rối các cuộc họp, thảo luận, đám tiệc, sinh hoạt, cuộc sống của các nhà hoạt động đấu tranh dân chủ… Như: đưa lực lượng lao động cắt đá, dư luận viên nhẩy múa, ăn cắp lư hương trước tượng đài để ngăn cản người dân tổ chức Lễ tưởng niệm. Buộc chủ sở hữu có nhà, có phòng cho thuê hủy hợp đồng với công dân. Cúp điện, kiểm tra hành chính… khi cuộc họp đang diễn ra…
Các Công dân Vườn Rau Lộc Hưng luôn muốn đấu tranh trong khuôn khổ pháp luật vì tự tin có chính nghĩa. Nhưng nhà cầm quyền ngày càng chứng minh chỉ là những “nhà cầm đồ” phi nghĩa.
Vườn Rau Lộc Hưng