Báo cáo tổng hợp của phiên họp thứ 1 Thượng hội đồng về Hiệp Hành (2)

Đọc Bài trước:

(1): Giới thiệu

1. Tính hiệp hành: Kinh nghiệm và sự hiểu biết về các điểm Hội tụ

a) Chúng ta hoan nghênh lời mời gọi nhìn nhận chiều kích thượng hội đồng của Giáo Hội với một ý thức mới. Thực hành thượng hội đồng đã được chứng minh trong Tân Ước và Hội Thánh sơ khai, mang những hình thức lịch sử đặc biệt trong các Giáo hội và truyền thống khác nhau. Công đồng Vatican II “cập nhật” thực hành này, và Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã một lần nữa khuyến khích Giáo Hội đổi mới lại. Thượng Hội đồng 2021-2024 là một phần của sự đổi mới này. Qua đó, Dân Thánh của Thiên Chúa đã khám phá ra rằng một cách thức hiệp hành để thinh lặng, cầu nguyện, lắng nghe và nói, bắt nguồn từ Lời Chúa và trong những cuộc gặp gỡ vui ttươi, mặc dù đôi khi cũng đau đớn, dẫn đến một nhận thức sâu sắc hơn rằng tất cả chúng ta đều là anh chị em trong Đức Ki-Tô. Một thành quả vô giá của quá trình này là nâng cao nhận thức về căn tính của chúng ta là Dân trung tín của Thiên Chúa, trong đó mỗi người là người mang trong mình phẩm giá bắt nguồn từ Bí tích Rửa tội, và mỗi người được kêu gọi tham gia đồng trách nhiệm một cách khác biệt đối với sứ mệnh chung của việc loan báo Tin Mừng.

b) Tiến trình này đã làm mới lại kinh nghiệm và khát vọng của chúng ta đối với Hội Thánh như là nhà và gia đình của Thiên Chúa, một Giáo hội gần gũi hơn với đời sống của con cái mình , ít quan liêu hơn và trở nên hòa đồng gắn kết hơn. Các thuật ngữ “tính hiệp hành” và “hiệp hành” đã được gắn liền với kinh nghiệm và khát vọng này, mang lại một hiểu biết hiện nay đang cần được làm sáng tỏ hơn. Đây là Giáo hội mà những người trẻ tuổi đã tuyên bố họ mong muốn vào năm 2018 nhân dịp Thượng Hội đồng Giới trẻ.

c) Cách thức mà Đại hội diễn ra trong Hội trường Phaolô VI, bao gồm việc sắp xếp chỗ ngồi cho mọi người thành các nhóm nhỏ quanh bàn tròn, đối với một số nền văn hóa đã được ví như hình ảnh của tiệc cưới trong Kinh Thánh (Khải huyền 19:9). Điều này được hiểu như là biểu tượng của một cách thức hiệp hành của Giáo hội và một hình ảnh Thánh Thể, là nguồn mạch và đỉnh cao của tính hiệp hành, với Lời Chúa ở trung tâm. Trong một Giáo hội đang sống theo tinh thần hiệp hành, các nền văn hóa, ngôn ngữ, nghi thức, cách thức suy nghĩ, và thực tế khác nhau có thể cùng nhau tham gia một cách hiệu quả vào việc chân thành tìm kiếm sự hướng dẫn của Chúa Thánh Thần.

d) Ở giữa chúng ta đã có anh chị em đến từ các vùng đất bị đau khổ bởi chiến tranh, chịu tử đạo, bị bách hại và nạn đói dày vò. Hoàn cảnh của người dân của họ, không thể thường xuyên tham gia vào tiến trình hiệp hành, nhưng hoàn cảnh khó khăn của họ đã trở thành một phần trong chu kỳ thảo luận và cầu nguyện của chúng ta, làm sâu sắc thêm ý thức hiệp thông của chúng ta với họ và quyết tâm của chúng ta để trở thành những người kiến tạo hòa bình.

e) Đại hội đã thường xuyên nói về hy vọng, chữa lành, hòa giải và phục hồi lòng tin giữa các bên. Đây là một trong những ơn huệ mà Chúa Thánh Thần đã tuôn đổ trên Giáo hội trong tiến trình thượng hội đồng này. Cởi mở lắng nghe và đồng hành với tất cả mọi người, kể cả những người đã bị lạm dụng và tổn thương trong Giáo hội, khiến nhiều người từ lâu cảm thấy bị bỏ rơi nay được chú ý tới. Hành trình dài hướng tới hòa giải và công lý, bao gồm việc giải quyết các yếu tố cấu trúc tiếp tay cho sự lạm dụng như vậy, vẫn còn trước mắt chúng ta, và đòi hỏi những hành động sám hối cụ thể.

f) Chúng ta biết rằng “tính hiệp hành/ hiệp hành” là một thuật ngữ xa lạ với nhiều thành phần Dân Chúa, gây ra sự nhầm lẫn và lo lắng cho một số người. Trong số những lo ngại được bày tỏ là giáo huấn của Giáo hội sẽ bị thay đổi, khiến chúng ta rời xa đức tin Tông truyền của các lớp tiền nhân và, khi làm như vậy, sẽ không đáp ứng được nhu cầu của những người đói khát Thiên Chúa ngày nay. Tuy nhiên, chúng tôi tin tưởng rằng tính hiệp hành là một biểu hiện của Truyền thống năng động và sống động.

g) Không phủ nhận tầm quan trọng của nền dân chủ đại diện, Đức Giáo Hoàng Phanxicô trả lời trước mối quan tâm của một số người rằng Thượng Hội đồng có thể trở thành một cơ quan ra quyết định theo đa số, tước đi đặc tính giáo hội và thiêng liêng của nó, do đó gây nguy hiểm cho bản chất phẩm trật của Giáo hội. Rõ ràng là một số người sợ rằng họ sẽ bị buộc phải thay đổi; những người khác lo sợ rằng sẽ không có gì thay đổi cả hoặc sẽ dũng khí để tiến lên theo nhịp độ của Truyền thống sống động. Ngoài ra, sự bối rối và chống đối đôi khi có thể che giấu nỗi sợ mất quyền lực và đặc quyền đi kèm với nó. Tuy nhiên, trong tất cả các bối cảnh văn hóa, các thuật ngữ “hiệp hành” và “Tính hiệp hành” nói về một phương thức tồn tại của Giáo hội tích hợp sự hiệp thông, sứ vụ, và tham gia. Một ví dụ là Hội nghị Giáo hội Amazon (CEAMA), một hoa trái của tiến trình thượng hội đồng trong khu vực.

h) Theo nghĩa rộng nhất, tính hiệp hành có thể được hiểu là các Kitô hữu bước đi trong sự hiệp thông với Chúa Kitô hướng về Nước Trời cùng với toàn thể nhân loại. Định hướng của nó là hướng tới sứ vụ và việc thực hành của nó liên quan đến việc quy tụ trong cộng đoàn ở oọi cấp độ của đời sống Giáo Hội. Nó liên quan đến lắng nghe lẫn nhau, đối thoại, phân định cộng đoàn và tạo ra sự đồng thuận như một cách thể hiện diễn tả Đức Kitô hiện diện trong Chúa Thánh Thần, mỗi người đưa ra quyết định phù hợp với trách nhiệm của mình.

i) Thông qua kinh nghiệm và những cuộc gặp gỡ, chúng ta đã cùng nhau phát triển nhận thức này. Tóm lại, ngay từ những ngày đầu tiên, Đại hội đã được định hình bởi hai xác tín: thứ nhất là kinh nghiệm chúng ta đã chia sẻ trong suốt những năm qua là một trải nghiệm đích thực của Kitô giáo và nên được đón nhận đầy đủ trong sự phong phú và sâu sắc của nó; thứ hai là các thuật ngữ “hiệp hành” và “tính hiệp hành” đòi hỏi nhiều hơn làm rõ chính xác mức độ ý nghĩa của chúng trong các nền văn hóa khác nhau. Sự đồng thuận đáng kể đã xuất hiện, với sự làm sáng tỏ cần thiết, tính hiệp hành đại diện cho tương lai của Giáo hội.

j) Dựa trên nền tảng công việc suy tư đã được thực hiện, cần phải làm rõ ý nghĩa của tính hhiệp hành ở các cấp độ khác nhau, về mặt mục vụ, thần học và giáo luật. Điều này giúp tránh nguy cơ khái niệm nghe có vẻ quá mơ hồ hoặc chung chung hoặc xuất hiện như một mốt hoặc xu hướng chóng qua. Nó cho phép chúng ta đưa ra một sự hiểu biết rộng rãi về việc đồng hành cùng nhau với sự đào sâu và làm rõ thần học hơn nữa. Tương tự như vậy, cần phải làm rõ mối quan hệ giữa tính hiệp hành và hiệp thông và giữa tính hiệp hành và tính hiệp đoàn (collegiality).

k) Một mong muốn đã xuất hiện nhằm tăng cường sự hiểu biết và đánh giá cao sự khác biệt trong thực hành và sự hiểu biết về tính hiệp hành giữa truyền thống của Kitô giáo Đông phương và truyền thông Latinh, kể cả trong tiến trình hiệp hành đang diễn ra này, bằng cách thúc đẩy các cuộc gặp gỡ giữa hai bên.

l) Đặc biệt, nhiều cách diễn tả đời sống hiệp hành trong bối cảnh văn hóa nơi con người quen thuộc cùng nhau bước đi như một cộng đồng và nơi mà chủ nghĩa cá nhân chưa bén rễ, nên được xem xét để suy tư sâu sắc hơn. Theo cách này, thực hành hiệp hành đóng một phần quan trọng trong phản ứng mang tính ngôn sứ của Giáo hội đối với chủ nghĩa cá nhân khiến mọi người quay lưng lại với chính mình, chủ nghĩa dân túy chia rẽ, và toàn cầu hóa đồng nhất và san phẳng. Mặc dù không giải quyết được những vấn đề này, nhưng nó vẫn cung cấp một cách sống và hành động khác cho thời đại của chúng ta, tích hợp đa dạng các quan điểm. Đây là một giải pháp thay thế đầy hy vọng cần được khám phá à làm sáng tỏ thêm.

Đề nghị

m) Sự phong phú và sâu sắc của tiến trình hiệp hành cho thấy giá trị của việc mở rộng sự tham gia, và vượt qua những trở ngại để tham gia đã xuất hiện cho đến nay.

n) Cần phải tìm cách mời gọi hàng giáo sĩ (phó tế, linh mục, giám mục) tham gia tích cực hơn vào tiến trình hiệp hành trong suốt năm tới. Một Giáo hội hiệp hành không thể thiếu tiếng nói, kinh nghiệm hoặc đóng góp của họ. Chúng ta cần hiểu rõ hơn lý do tại sao một số người cảm thấy phản đối tiến trình hiệp hành.

o) Văn hóa hiệp hành cần phải trở nên liên thế hệ hơn, với những không gian cho người trẻ được nói lên tiếng nói của mình một cách tự do, trong gia đình, và với bạn bè và cha xứ của họ, bao gồm cả việc thông qua các kênh kỹ thuật số.

p) Đại hội đồng đề nghị thúc đẩy việc đào sâu thần học về khái niệm và thực hành tính hiệp hành trước Phiên họp thứ hai của, dựa trên di sản phong phú của nghiên cứu thần học kể từ Công đồng Vatican II và đặc biệt là các tài liệu của Ủy ban Thần học Quốc tế về Thượng hội đồng về Hiệp hành trong đời sống và sứ mạng của Giáo Hội (2018) và Sensus fidei trong đời sống Giáo Hội (2014).

q) Những hệ quả giáo luật của tính hiệp hành cũng cần được làm rõ tương tự. Đối với những điều này, chúng tôi cũng đề xuất thành lập một ủy ban đặc biệt liên lục địa gồm các chuyên gia thần học và giáo luật, trước Phiên họp thứ hai của Đại hội.

r) Cuối cùng, việc sửa đổi rộng rãi hơn Bộ Giáo Luật và Bộ Giáo Luật của các Giáo hội Phương Đông Các nhà thờ được đề xuất vào thời điểm này. Do đó, cần có một nghiên cứu sơ bộ.

(Còn tiếp)

Duc Trung Vu, chuyển ngữ