Tam độc

 

Có nhiều thứ độc hại, nhưng ba thứ nguy hiểm là ba thù – ma quỷ, thế gian, xác thịt. Ba thứ cám dỗ “độc hại” là ăn uống, kiêu ngạo, danh vọng. Nói chung cũng bởi “cái tôi” mà thôi.

Thánh Maximus hiển tu nhận định: “Ma quỷ đích thân đến cám dỗ chúng ta hoặc xui xiểm những người không có lòng kính sợ Thiên Chúa chống lại chúng ta. Chúng đích thân cám dỗ khi chúng ta rút vào những nơi xa cách với đời, vì chính Chúa Giêsu đã từng bị cám dỗ trong hoang mạc. Chúng dùng người khác để cám dỗ khi chúng ta có những giao tiếp với đời, như chúng đã từng cám dỗ Chúa Giêsu qua những người Biệt Phái – Pharisêu. Nhưng nếu chăm chú nhìn ngắm Chúa Giêsu, chúng ta sẽ xua đuổi được chúng trong từng trường hợp.” Thánh Lêô Cả nói: “Tên cám dỗ lúc nào cũng tỉnh táo, khai chiến thật dữ dội để chống lại những người mà nó thấy rất cẩn trọng tránh tội.”

Ma quỷ rất tinh ranh, những kẻ theo phe chúng cũng ranh mãnh chẳng kém. Thật vậy, chính Chúa Giêsu đã xác định: “Con cái đời này khôn khéo hơn con cái ánh sáng khi xử sự với người đồng loại.” (Lc 16:8) Sự khôn khéo ở đây mang ý nghĩa xấu xa, tức là mưu mô, mưu mẹo, toan tính và sắp đặt ngầm để thực hiện điều bất chính – được gọi là mưu ma chước quỷ. Là sinh vật cao cấp nhất nhưng con người cũng nhiêu khê vì luôn “biến hóa” với thất tình và lục dục, [*] thậm chí còn cảm thấy sợ chính mình.

Một ký ức buồn là Đại Hồng Thủy, sự kiện “rửa đất” hoàn toàn, xảy ra ngày 17 tháng 02 năm 600. (St 7:11) Chương 7 của sách Sáng Thế miêu tả Đại Hồng Thủy xảy ra là sự trừng phạt của Thiên Chúa vì sự suy thoái đạo đức của loài người. Khi ông Nôê được 600 tuổi, Thiên Chúa cho mưa tuôn suốt 40 ngày đêm, nước dâng lên ngập cả những đỉnh núi cao nhất, nước ngập suốt 150 ngày. (St 7:24) Sau Đại Hồng Thủy, chỉ có gia đình ông Nôê còn sống sót trên một con tàu lớn cùng với các loài vật – 1 đực và 1 cái, loài thanh sạch 7 đôi, loài không thanh sạch 1 đôi.

Sau đó Thiên Chúa phán với ông Nôê và các con ông: “Đây Ta lập giao ước của Ta với các ngươi, với dòng dõi các ngươi sau này, và tất cả mọi sinh vật ở với các ngươi: chim chóc, gia súc, dã thú ở với các ngươi, nghĩa là mọi vật ở trong tàu đi ra, kể cả dã thú. Ta lập giao ước của Ta với các ngươi: mọi xác phàm sẽ không còn bị nước hồng thủy huỷ diệt, và cũng sẽ không còn có hồng thủy để tàn phá mặt đất nữa.” (St 9:8-11) Lời hứa đó của Thiên Chúa là điều diễm phúc cho cả nhân loại, vì không còn cảnh “tẩy rửa” địa cầu như thời Cựu Ước.

Ngài cho dấu chỉ cụ thể, rõ ràng: “Đây là dấu hiệu giao ước Ta đặt giữa Ta với các ngươi, và với mọi sinh vật ở với các ngươi, cho đến muôn thế hệ mai sau: Ta gác cây cung của Ta lên mây, và đó sẽ là dấu hiệu giao ước giữa Ta với cõi đất. Khi Ta cho mây kéo đến trên mặt đất và cây cung xuất hiện trong mây, Ta sẽ nhớ lại giao ước giữa Ta với các ngươi, và với mọi sinh vật, nghĩa là với mọi xác phàm; và nước sẽ không còn trở thành hồng thủy để tiêu diệt mọi xác phàm nữa.” (St 9:12-15) Ngày nay, chúng ta thường thấy “cây cung” đó sau những cơn mưa to, gọi là Cầu Vồng, với bảy sắc màu lung linh rất đẹp, rất kỳ diệu, chứng tỏ lòng thương xót của Thiên Chúa.

Ngày nay, mỗi khi nhìn thấy Cầu Vồng, chúng ta lại được nhắc nhở về giao ước xưa, về ơn thứ tha của Thiên Chúa nhân lành, Ngài không trừng phạt nhãn tiền nữa. Tuy nhiên, đừng vì thế mà ỷ lại, luôn cần phải noi gương Thánh Vịnh gia cầu xin: “Lạy Chúa, đường nẻo Ngài, xin dạy cho con biết, lối đi của Ngài, xin chỉ bảo con. Xin dẫn con đi theo đường chân lý của Ngài và bảo ban dạy dỗ, vì chính Ngài là Thiên Chúa cứu độ con. Sớm hôm con những cậy trông Ngài, bởi vì Ngài nhân ái.” (Tv 25:4-5)

Mùa Chay là lời nhắc nhở không chỉ về lòng sám hối mà cả tâm tình biết ơn: “Lạy Chúa, xin nhớ lại nghĩa nặng với ân sâu Ngài đã từng biểu lộ từ muôn thuở muôn đời. Tuổi xuân trót dại bao lầm lỗi, xin Ngài đừng nhớ đến, nhưng xin lấy tình thương mà nhớ đến con cùng. Chúa là Đấng nhân từ chính trực, chỉ lối cho tội nhân, dẫn kẻ nghèo hèn đi theo đường công chính, dạy cho biết đường lối của Người.” (Tv 25:6-9) Nếu mà Thiên Chúa chấp tội thì chẳng ai được cứu rỗi. (Tv 130:3) Thật diễm phúc cho chúng ta vì Ngài hằng thương xót và tha thứ.

Giá cứu chuộc chúng ta được tận hưởng là Bửu Huyết của Đức Giêsu Kitô, và mọi vết tội được tẩy sạch. Thánh Phaolô xác định: “Chính Đức Kitô đã chịu chết một lần vì tội lỗi – Đấng Công Chính đã chết cho kẻ bất lương – hầu dẫn đưa chúng ta đến cùng Thiên Chúa. Thân xác Người đã bị giết chết, nhưng nhờ Thần Khí, Người đã được phục sinh. Người đã đến rao giảng cho các vong linh bị giam cầm, tức là những người xưa đã không vâng phục Thiên Chúa, trong thời Thiên Chúa kiên nhẫn chờ đợi, nghĩa là thời ông Nôê đóng tàu. Trong con tàu ấy, một số ít, cả thảy là tám người, được cứu thoát nhờ nước.” (1 Pr 3:18-20) Nước bình thường mà kỳ diệu, rất mềm mà rất cứng, người ta có thể “cắt” nước nhưng không thể làm “đứt” nước. Vô cùng lạ lùng!

Từ nước của Đại Hồng Thủy tới nước của Phép Rửa, rồi Nước (và Máu) từ Thánh Tâm Chúa Giêsu khi bị lưỡi giáo đâm thâu. Thánh Phêrô cho biết: “Nước đó là hình bóng phép rửa nay cứu thoát anh em. Lãnh nhận phép rửa, không phải là được tẩy sạch vết nhơ thể xác, mà là cam kết với Thiên Chúa sẽ giữ lương tâm trong trắng, nhờ sự phục sinh của Đức Giêsu Kitô, Đấng đang ngự bên hữu Thiên Chúa sau khi đã lên trời, đã bắt các thiên sứ và toàn thể thần minh phải phục quyền.” (1 Pr 3:21-22) Chuỗi liên kết thật tuyệt vời!

Ai cũng biết tội lỗi là điều ghê tởm, rất ô uế, nhưng chúng ta lại được rửa sạch nhờ Bí tích Thánh Tẩy. Và rồi vì yếu đuối, chiếc “áo trắng” của chúng ta lại vấy bẩn, nhưng vẫn tiếp tục được “giặt sạch” nhờ Bí tích Hòa Giải. Tội chồng lên tội, mà phúc lại chồng lên phúc. Xui mà lại hên! Tuy nhiên, chúng ta vẫn phải tiếp tục ăn chay và sám hối. Ăn chay và đền tội không chỉ cho chính mình, mà còn cho cả người khác trong tình liên đới Kitô giáo. Thiên Chúa chuẩn bị cho chúng ta mọi thứ thuận lợi, rõ ràng Ngài muốn chúng ta hoàn thiện để nên thánh, để được ở bên Ngài mãi mãi.

Cơn cám dỗ mà Chúa Giêsu chịu sau khi đã ăn chay ròng rã suốt 40 đêm ngày được nói ngắn gọn: “Thần Khí liền đẩy Người vào hoang địa. Người ở trong hoang địa bốn mươi ngày, chịu Satan cám dỗ, sống giữa loài dã thú, và có các thiên sứ hầu hạ Người.” (Mc 1:12-13) Trong Mt 4:1-11 và Lc 4:1-13 nói chi tiết hơn: Cám dỗ thứ nhất về sự ăn uống – đệ nhất khoái trong tứ khoái của con người; cám dỗ thứ nhì về tính kiêu ngạo – “cái tôi” nhỏ bé mà cồng kềnh, nó có thể nổi dậy bất cứ lúc nào; cám dỗ thứ ba về danh vọng và chức quyền – ai cũng muốn để chứng tỏ mình tài giỏi và bản lĩnh hơn người. Rất đáng quan ngại!

Trước khi thi hành sứ vụ công khai mạc, Chúa Giêsu đã ăn chay dài ngày, điều đó cho thấy việc ăn chay luôn gắn liền với việc cầu nguyện, và rất cần thiết. Trước khi hành động bất cứ điều gì đều cần phải cầu nguyện. Một trong những điều quan trọng ai cũng cần cầu xin: “Xin cứu chúng con khỏi mọi sự dữ.” (Kinh Lạy Cha) Điều này đã được chính Chúa Giêsu dạy khi các môn đệ xin Sư Phụ dạy cách cầu nguyện. Trong đó, Chúa dạy không chỉ xin cho mình mà cho cả người khác, dùng “chúng con” – đại từ số nhiều, chứ không dùng “con” – đại từ số ít.

Ông Gioan bị bắt, Đức Giêsu đến miền Galilê rao giảng Tin Mừng của Thiên Chúa: “Thời kỳ đã mãn, và Triều Đại Thiên Chúa đã đến gần. Anh em hãy SÁM HỐI và TIN vào Tin Mừng.” (Mc 1:15) Chúng ta đang sống trong thời kỳ cuối. Ngày nay, người ta thường than “đạo đức xuống cấp” hoặc “suy thoái nhân bản.” Thật vậy, chưa cần va quẹt nhau, chỉ cần nhìn thôi, người ta đã có thể to tiếng hoặc ẩu đả nhau, thậm chí là rút dao đâm ngay, không hề gớm tay. Vậy thì không thể hiện tinh thần sám hối của Đức Kitô, thậm chí còn hành động trái ngược với lời Ngài khuyên.

Thật vậy, ngày nay người ta mưu mô và thủ đoạn rất tinh vi. Khoa học càng tiến bộ thì tội lỗi càng tinh vi. Thế thì việc ăn chay, sám hối và đền tội càng cần hơn nhiều. Ước gì mỗi chúng ta đều biết chân thành thú tội để được Thiên Chúa đại xá: “Con đắc tội với Chúa, với một mình Chúa, dám làm điều dữ trái mắt Ngài.” (Tv 51:6)

Lời nói của cổ nhân không bao giờ lỗi thời: “Hàm huyết phún nhân, tiên ô tự khẩu.” (Ngậm máu phun người thì bẩn miệng mình trước.) Thế nhưng kẻ xấu vẫn bất chấp. Suy nghĩ xấu dẫn tới ước muốn xấu, ước muốn xấu dẫn tới hành động xấu, hành động mãi thành thói quen, và thói quen trở thành số phận. Vô cùng nguy hiểm!

Người ta thường nói màu sắc. Màu liên quan Sắc. Cái gì Đen thì Tối. Việt ngữ rất thâm thúy. Thánh Phaolô cảnh báo: “Đêm sắp tàn, ngày gần đến. Vậy chúng ta hãy loại bỏ những việc làm đen tối, và cầm lấy vũ khí của sự sáng để chiến đấu.” (Rm 13:12) Đó là động thái đặc biệt của Mùa Chay Thánh – cơ hội nên thánh.

Lạy Thiên Chúa, xin giúp chúng con nhận biết Ngài, nhận biết mình, và nhận biết mưu ma chước quỷ, để chúng con đủ can đảm sống ngay thẳng và sám hối suốt đời. Xin Ngài gia ân nâng đỡ và bảo vệ chúng con trên suốt hành trình sám hối và hành trình đức tin. Chúng con cầu xin nhân danh Thánh Tử Giêsu, Đấng Cứu Độ duy nhất của nhân loại. Amen.

TRẦM THIÊN THU

[*] Thất tình: Hỉ, nộ, ai, lạc, ái, ố, dục. Lục dục: (1) Sắc dục: ham muốn nhìn thấy sắc đẹp; (2) Thính dục: ham muốn nghe âm thanh êm tai; (3) Hương dục: ham muốn ngửi mùi thơm dễ chịu; (4) Vị dục: ham muốn món ăn ngon miệng; (5) Xúc dục: ham muốn xác thân sung sướng; (6) Pháp dục: ham muốn ý nghĩ được thỏa mãn.