Chỉ còn hơn 1 tuần nữa, Ngày Giới trẻ Thế giới lần thứ 37 sẽ khai mạc tại Lisbon, thủ đô Bồ Đào Nha, từ 1-6/8/2023, với sự tham dự của khoảng 600 ngàn bạn trẻ từ gần 200 nước trên thế giới. Trong những ngày này, tin tức về biến cố lớn này của Giáo hội bắt đầu được giới báo chí quốc tế nói đến nhiều hơn, dưới nhiều khía cạnh.
Số người tham dự
Trước tiên là những con số
Trong bản tin truyền đi ngày 30/6/2023, hãng tin Ecclesia của Công giáo Bồ Đào Nha, cho biết đã có 313 ngàn bạn trẻ từ 151 nước hoàn tất đăng ký tham dự Ngày Giới trẻ Thế giới Lisbon. Con số này thuộc vào số 663 ngàn bạn trẻ từ 204 nước đăng ký sơ khởi: 480 ngàn sẽ tiếp tục đăng ký trong giai đoạn 2.
Ngoài ra có 22 ngàn người thiện nguyện hoàn tất đăng ký cộng tác vào việc tổ chức và tiến hành Ngày Giới trẻ Thế giới.
Đứng đầu trong số các tham dự viên hoàn tất đăng ký là Tây Ban Nha với gần 59 ngàn người (58.531), tiếp theo đó là nước Ý với 53.800 người, Pháp hơn 41 ngàn người (41.055), Bồ Đào Nha 32 ngàn 700 người, Mỹ gần 14.500 người (14.435)
70% những người hoàn tất đăng ký cũng xin chỗ trọ và khoảng 90% cần được cung cấp lương thực, vì thế Ban tổ chức đã ký hợp đồng với các hãng thực phẩm để cung cấp gần 3 triệu bữa ăn.
Qua các giáo xứ tại các giáo phận đón tiếp là Lisbon, Santarém, và Setúban, có 7.138 gia đình tình nguyện đón tiếp các bạn trẻ, tổng cộng Ban tổ chức đã kiếm được gần 473 ngàn (472.926) chỗ trọ qua đêm.
Theo thống kê mới nhất, có hơn 32.700 người trẻ từ 143 nước đã khởi sự tiến trình đăng ký như thiện nguyện viên, trong đó 22.282 người đã hoàn tất thủ tục này.
Đã có 737 Giám mục, trong đó có 29 Hồng Y các nước đăng ký đến dự Ngày Giới trẻ Thế giới này và con số còn tiếp tục gia tăng, đông nhất là người Ý với 113 Giám mục, Tây Ban Nha 77 vị, Pháp 75, Mỹ 76 và Bồ Đào Nha 45 vị.
Ban tổ chức đã và đang tiến hành việc may 10 ngàn áo lễ cho các Giám mục và hàng ngàn linh mục tham dự Ngày Giới trẻ Thế giới. Trong công trình này cũng có sự cộng tác của các hãng may ở Ý.
Về mặt thông tin, đã có 2.069 ký giả các nước đăng ký để theo dõi và tường thuật các sinh hoạt của Ngày Giới trẻ Thế giới.
Dự án “Thị trấn Vui Mừng” ở thành Belém, trong đó có một khu vực giới thiệu ơn gọi thuộc các phong trào và dòng tu, cùng với một nhà nguyện và 150 tòa giải tội được làm bởi các tù nhân ở nhà tù Paxos de Ferreira, Porto và Coimbra. Ban tổ chức đã trả 43 ngàn Euro để thuê làm các tòa giải tội này, trong đó có tiền công cho các tù nhân.
Đã có 2.600 linh mục đăng ký giải tội tại “công viên Tha Thứ”, Bí tích này được cử hành bằng 5 thứ tiếng là Bồ, Anh, Pháp, Tây Ban Nha và Ý.
Ngoài các sinh hoạt chính, còn có nhiều sáng kiến khác, cụ thể là 201 sinh hoạt như các buổi hòa nhạc, diễn thuyết, triển lãm, kịch nghệ, vũ điệu, điện ảnh và thể thao diễn ra tại 90 địa điểm ở các thành phố Lisbon, Loures và các thành thị khác. Tổng cộng các trình diễn nghệ thuật có các đại diện từ 55 quốc gia. (Ecclesia 30/6/2023)
Nga và Ucraina
Bối cảnh chiến tranh Ucraina cũng được dư luận nhắc tới liên quan đến con số các tham dự viên Ngày Giới trẻ Thế giới. Các bạn trẻ hai nước này đều gặp khó khăn trong việc đến Lisbon để tham dự với các bạn đồng lứa trên thế giới.
Từ Nga, các vị hữu trách cho biết chỉ có 18 người tham dự Ngày Giới trẻ Thế giới, dưới sự hướng dẫn của Cha Markus Novotni, đặc trách các hoạt động huấn luyện và cũng là quản lý đại chủng viện tại Saint Petersburg. Thời điểm chiến tranh hiện nay tạo nên rất nhiều khó khăn cho các công dân Nga muốn đi tới các nước Âu Châu. Họ phải đi vòng qua các nước khác và như vậy sẽ gia tăng tốn kém.
18 tham dự viên vừa nói, sau những ngày ở Lisbon với các bạn trẻ quốc tế, khi trở về Nga, họ sẽ chia sẻ lại với hơn 400 người trẻ Công Giáo Nga đến từ 4 giáo phận và từ 54 thành phố, tham dự cuộc gặp gỡ lần thứ 10 của giới trẻ Nga tại thành phố Saint Petersburg từ ngày 23-27/8/2023. Đây là một cơ hội để củng cố sự hiệp nhất tại một quốc gia trong đó các tín hữu Công giáo ít ỏi và sống rải rác.
Trong 5 ngày gặp gỡ tại Saint Petersburg, các bạn trẻ sẽ có những buổi học hỏi giáo lý vào ban sáng. Họ được chia thành những nhóm 30 người, học hỏi, suy tư về chủ đề được Đức Thánh Cha chọn cho Ngày Giới trẻ Thế giới năm nay là “Đức Maria vội vã lên đường”. Các bài giáo lý sẽ dựa trên các tài liệu nhận được từ Lisbon, và dành chỗ cho các cuộc thảo luận…
Người ta không biết rõ có bao nhiêu bạn trẻ Ucraina sẽ đi Lisbon, chắc chắn là sẽ không nhiều. Trong bối cảnh đó các Giám mục Ucraina đã mời Đức Cha Américo Aguiar, Giám mục phụ tá tổng giáo phận Lisbon, trong tư cách là trưởng ban tổ chức Ngày Giới trẻ Thế giới ở Bồ Đào Nha, thăm Giáo hội Công giáo Ucraina.
Tuyên bố hôm 16/7/2023 với các ký giả Bồ Đào Nha cùng đi trong cuộc viếng thăm, nhất là đối diện với những đau khổ của dân Ucraina vì chiến tranh do Nga gây nên, Đức Cha Aguiar, cũng là vị Hồng y tân cử của Giáo Hội Bồ, cho biết trong thời gian qua ngài đã nghĩ đến việc thực hiện một cử chỉ biểu tượng, đó là làm sao có cuộc gặp gỡ cùng một lúc giữa các bạn trẻ Ucraina và Nga trong khuôn khổ Ngày Giới trẻ Thế giới ở Lisbon: thật là đẹp và thơ mộng khi các nạn nhân và người gây hấn ngồi cùng một bàn, nhưng trong cuộc viếng thăm tại Ucraina này, tôi thấy ý kiến thực hiện cuộc gặp gỡ ấy vẫn còn quá sớm, vẫn còn cần thời gian để cuộc gặp gỡ như thế có thể diễn ra. Đau khổ chưa được chữa lành và chúng ta phải tiếp tục chờ đợi”.
Lời tuyên bố này của Đức Hồng y gợi lại vụ hai thanh nữ người Ucraina và Nga, bạn thân của nhau, được mời cùng vác Thánh Giá chung trong buổi đi Đàng Thánh Giá trọng thể tối thứ Sáu Tuần Thánh năm ngoái (2022) tại Hí trường Colosseo ở Roma, nhưng sau đó dư luận Công giáo ở Ucraina mạnh mẽ phê bình cử chỉ tượng trưng này của ban tổ chức Đàng Thánh Giá.
Trong cuộc phỏng vấn, Đức Hồng y Aguiar cũng cho biết đang phải giúp giải quyết vấn đề những bạn trẻ người Nga đăng ký tham dự Ngày Giới trẻ Thế giới.
Tìm cách khác để tham dự
Tài chánh và thị thực nhập cảnh là hai chướng ngại lớn cản trở sự tham dự Ngày Giới trẻ Thế giới ở Lisbon, nhất là các bạn trẻ Công Giáo ở các nước nghèo. Nhưng cũng có những sáng kiến liên đới để đáp ứng nhu cầu tinh thần này.
Tổ chức Trợ giúp các Giáo hội đau khổ đang tài trợ hai dự án, mỗi dự án khoảng 190 ngàn Euro, cho 2 đại hội giới trẻ Kitô ở Liban và Syria. Đối với các bạn trẻ Liban, những lý do tài chánh khiến họ không thể đi Lisbon, còn các bạn trẻ Syria không thể thực hiện chuyến đi này là vì nội chiến tại đây còn kéo dài, nên không thể xin thị thực nhập cảnh vào Âu Châu.
Vì thế, trong thời gian diễn ra Ngày Giới trẻ Thế giới ở Lisbon, các bạn trẻ Công giáo Syria và Liban sẽ họp mặt tại hai địa điểm ở mỗi nước tương ứng để sinh hoạt với nhau, theo cùng chương trình đại cương như tại Lisbon, nghĩa là cũng có cuộc đi Đàng Thánh Giá, Chầu Minh Thánh Chúa, các buổi học giáo lý, thảo luận, và Thánh Lễ. Họ cũng có thể xem trình chiếu những sinh hoạt tại Ngày Giới trẻ Thế giới ở Lisbon.
Cuộc gặp gỡ giới trẻ Kitô ở Liban sẽ diễn ra gần thủ đô Beirut và ban tổ chức hy vọng sẽ có hơn 1 ngàn bạn trẻ Công giáo thuộc các nghi lễ khác nhau đến tham dự.
Tại Syria, cuộc gặp gỡ giới trẻ sẽ diễn ra từ ngày 2 đến 5/8/2023 tại Đan viện Đức Mẹ Saidnaya của Chính Thống Hy Lạp, một trong những Đan viện cổ kính nhất trên thế giới cách thủ đô Damasco của Syria vài cây số về hướng bắc, và bị hư hại trong thời nội chiến. Ban tổ chức hy vọng: từ 14 tỉnh của Syria, mỗi tỉnh sẽ có ít nhất 50 bạn trẻ Kitô đến tham dự.
Trước đó, Đức Thánh Cha đã gởi một sứ điệp đến các tham dự viên ở Syria, trong đó ngài viết: “Tôi mời gọi các bạn trẻ tại Syria, như Mẹ Maria đã làm, hãy mang Chúa Giêsu, đến với mọi người, để họ cũng có thể trở thành tình thương của Chúa cho tha nhân. Tôi cũng mời gọi các bạn hãy kiên trì trong niềm tin, cậy, mến đối với nhau và đối với đất nước các bạn, cũng như đừng mất hy vọng một tương lai tốt đẹp hơn”.
Đức Thánh Cha không quên khích lệ các bạn trẻ Kitô nhắc nhở nhau rằng Chúa Giêsu đứng về phía các bạn và Giáo hội gần gũi các bạn, cầu nguyện với các bạn và cho các bạn, yêu thương các bạn trong niềm hy vọng, can đảm và liên đới với các bạn. Các bạn sẽ làm cho Giáo hội các bạn hồi sinh, tái thiết đất nước và tái tạo hòa bình”.
Giuse Trần Đức Anh O.P.