Lễ Sinh nhật Thánh Gioan Tẩy Giả
Tên “Gioan” là một tên gọi cổ xưa trong tiếng Do Thái, mang ý nghĩa tiên báo về sứ vụ của Thánh Gioan Tẩy Giả, vị tiền hô của Đức Giêsu Kitô.
Trong thế giới phương Tây, “Gioan” là một trong những tên phổ biến nhất – đến mức nó còn được dùng làm tên đại diện cho người không xác định danh tính (“John Doe”).
Tuy nhiên, đây lại là một tên gọi thấm đẫm chiều sâu thiêng liêng, vốn có từ lâu đời trước thời Thánh Gioan Tẩy Giả và mang nhiều tầng ý nghĩa biểu tượng.
“Gioan”
Ông Dacaria đã nhận được tên cho con trai mình khi đang phục vụ trong Đền Thờ, qua lời sứ thần Gabriel:
“Hỡi Dacaria, đừng sợ, vì lời ngươi cầu nguyện đã được nhậm: bà Êlisabét, vợ ngươi, sẽ sinh cho ngươi một con trai, và ngươi sẽ đặt tên là Gioan.” (Lc 1,13)
Tên này không phải là điều gì mới mẻ hay được thiên thần bịa ra, vì nó đã xuất hiện nhiều lần trong Cựu Ước. Chẳng hạn, ta gặp một “Giôna-than” trong sách Thủ Lãnh và sách Samuel; sách Ma-ca-bê cũng nhắc đến một người mang tên ấy – là anh em của Giuđa Ma-ca-bê.
Điều thú vị là gia đình ông Dacaria đã tỏ ra ngạc nhiên về tên gọi ấy, bởi họ nói: “Trong họ hàng của bà, không ai có tên đó” (Lc 1,60). Họ thậm chí còn phải lấy bảng viết ra để xác nhận lại với ông Dacaria tên đứa bé mới sinh. Dù không phải là cái tên phổ biến trong dòng họ của ngài, nhưng “Gioan” lại là một cái tên quen thuộc trong dân Do Thái.
Tên này trong tiếng Do Thái mang ý nghĩa thiêng liêng sâu sắc. Từ điển Bách khoa Công giáo giải thích ngắn gọn như sau:
“Họ không biết rằng không có tên nào thích hợp hơn (Gioan, trong tiếng Do Thái: Jehohanan, nghĩa là ‘Đức Chúa tỏ lòng thương xót’) để đặt cho người con mà, như lời tiên tri của thân phụ ngài, sẽ ‘đi trước mặt Chúa để dọn đường cho Người, báo cho dân Người biết: họ sẽ được cứu độ là được tha tội. Đó là nhờ lòng xót thương chan chứa của Thiên Chúa chúng ta.’” (Lc 1,76-78)
“Hài Nhi hỡi, con sẽ mang tước hiệu
là ngôn sứ của Đấng Tối Cao:
con sẽ đi trước Chúa, mở lối cho Người,
bảo cho dân Chúa biết: Người sẽ cứu độ
là tha cho họ hết mọi tội khiên.
Thiên Chúa ta đầy lòng trắc ẩn,
cho Vầng Đông tự chốn cao vời viếng thăm ta” (Lc 1,76-78)
Ngay từ thuở ban đầu, Thánh Gioan đã được tiền định để loan báo lòng thương xót của Thiên Chúa và chuẩn bị nhân loại đón nhận Đấng Mêsia – chính là hiện thân của Lòng Thương Xót.
Philip Kosloski – aleteia.org