Đọc báo cũ: Phải chăng đây là cuộc Tử đạo?

Hải Phòng tháng 10 năm 1954, người dân giáo xứ Bùi Chu chuẩn bị di cư vào nam. (Nguồn: www.ecpad.fr)

Lời người dịch: Đây là bài báo viết về nhân lực của giáo Hội tại Hà nội sau khi biết cố di cư xảy ra. Tác giả là linh mục Patrik O’Connor. Bài báo này được đăng trên tạp chí Southern Cross xuất bản tại Adelaide, Úc Châu, thứ Sáu ngày 22 tháng 1954. Xin được dịch lại để giúp người đọc có thêm tư liệu về biến cố lịch sử trong quá khứ.

Hà Nội, Bắc Việt nam, ngày 30 tháng 9- Một Tổng giám mục, một giám mục, 29 linh mục và 17 nữ tu đã ở lại với khoảng 12,000 giáo dân tại Hà Nội khi thành phố này sẽ được bàn giao dưới lá cờ đỏ sao vàng của chính phủ “Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa.” Vào ngày 11 tháng 10.

Đức Tổng giám mục là Đức cha John Dooley, Khâm sứ Tòa Thánh tại vùng Đông Dương. Cùng với ngài có hai cha thư kí, cha Terence O’Driscoll, người gốc Irish thuộc Dòng Thừa Sai Các Cha Columban và cha Dieudonne Bourguignon., người gốc Bỉ và là thành viên của Hiệp hội thừa sai.

“Tôi sẽ không rời đi.” Giám mục Giu-se, Giám quản Tông Tòa của Hà Nội, đã nói như vậy với một nụ cười kín đáo. Ngài là vị giám mục Việt Nam cai quản Địa phận Hà Nội. Ngài được bổ nhiệm vào năm 1950.

Tám mươi hai linh mục Việt Nam tiếp tục ở lại nhiệm sở, đa phần là ở các giáo xứ miền quê. Hà nội là một trong những giáo phận lớn nhất tại Việt nam. Lúc bình thường, có tới 200,000 giáo dân, đa phần sống bên ngoài thành phố.

Mười sáu linh mục Việt nam phục vụ trong thành phố. Sáu tu sĩ Hội Thừa sai Paris ở lại trong nội thành và một vị khác ở một giáo xứ ngoại ô. Ba linh mục Dòng Đa Minh người Pháp ở lại trong thành phố và hai Cha Dòng Chúa Cứu Thế người Canada, cha Thomas Cote và Cha Denis Paquette, cũng vậy.

Trong nội đô, có 5 giáo xứ. Ước tính hơn một nửa số giáo dân của thành phố này đã di tản.

Mười bảy nữ tu Dòng Thánh Phao-lô thành Chartres ở lại. Mười một người trong số họ là người Việt Nam, 5 sơ người Pháp và một sơ người Hà Lan. Họ sẽ cố gắng duy trì ba cơ sở: Một là nhà chăm sóc người ốm yếu và vô gia cư, một bệnh viện và một trường nữ sinh. Ngôi trường này năm trước có tới 1500 học sinh theo học, đã được mở cửa lại ngày 20 tháng 9 năm nay, với vỏn vẹn 200 học sinh. Chỉ có các lớp tiểu học được mở lại mà thôi.

Số nhân sự còn lại của giáo hội Công giáo là mười sáu nữ tu Mến Thánh giá. Họ tiếp nhận cơ sở của Đan Viện Cát-Minh khi cộng đoàn tu này di tản vào Sài Gòn và sang Pháp.

Khi có người lên tiếng nói rằng các linh mục sống dưới lá cờ đỏ sẽ không thể tiếp tục công việc của mình, một vị linh mục ở lại đã trả lời: “Thiên Chúa cần Linh mục chịu đau khổ với dân chúng hơn là chỉ biết làm việc mà thôi.”

Duc Trung Vu, CSsR.