Cha Bernhard Häring, một tu sĩ Dòng Chúa Cứu Thế hạnh phúc (3): Häring ở Rôma

Cha Bernhard Häring được gọi đến Rome lần đầu tiên vào tháng 5 năm 1948 bởi cha Bề Trên Tổng Quyền mới được bầu, cha Leonard Buijs. Cha Buijs từng là giáo sư thần học luân lý ở Wittem, Hà Lan. Do đó, ngài rất hiểu cách thức mà thần học luân lý lúc bấy giờ bị giảm thiểu thành các câu hỏi về các vấn đề đạo đức và áp dụng Giáo luật vào các vấn đề đó. Cha Buijs quyết tâm thay đổi điều này. Nhớ về cha Tổng Quyền, cha Häring viết “Ngài đã hình dung ra một khoa thần học trong đó môn học này sẽ được nghiên cứu trong tất cả chiều rộng và chiều sâu triết học cũng như thần học của nó, để đào tạo những nhà thần học luân lý nghiêm túc và chuẩn bị cho họ thực hiện nhiệm vụ của mình”. Đây là nền tảng của việc xây dựng Học viện Alphonsian. Cha Häring thuộc thế hệ những người sáng lập và sớm trở thành một trong những đại diện hàng đầu. Được các bề trên gọi đến Rome để phục vụ việc đổi mới thần học luân lý, Cha Häring luôn ý thức về nhiệm vụ này trong suốt cuộc đời mình.

Trong những năm đầu, Học viện là một cơ sở nội bộ dành cho việc đào tạo cho các tu sĩ Dòng Chúa Cứu Thế, nhưng đã có nhiều linh mục giáo phận tham gia vào những năm 1950. Năm 1960, Học viện Alphonsian được sáp nhập vào Đại học Lateran và do đó chính thức trở thành một viện chuyên ngành về thần học luân lý trong trường đại học này. Từ năm 1957 đến năm 1988, cha Bernhard Häring đã giảng dạy liên tục tại Học viện. Trong ký ức của mình, cha tóm tắt giai đoạn này như sau: “Tôi đã trải nghiệm Giáo hội theo một cách đặc biệt hạnh phúc giữa các sinh viên của tôi tại Học viện Alphonsian”.

Vào ngày 25 tháng 1 năm 1959, Đức Giáo hoàng Gioan XXIII cho biết rằng ngài có ý định triệu tập một Công đồng. Cha Häring ngay từ đầu đã nhiệt tình với ý tưởng này và trong những năm sau đó, Công đồng đã trở thành mối bận tâm chính của công việc và hoạt động của cha. Ngay từ năm 1959, cha đã thuộc về ủy ban trung ương chịu trách nhiệm soạn thảo các văn bản của Công đồng. Cha không thoải mái khi ở trong ủy ban này, nơi bị chi phối bởi một nền thần học mà cha muốn bỏ lại phía sau. Vì vậy, cha không lấy làm tiếc khi đề xuất của ủy ban bị Công đồng bác bỏ. Trong suốt thời gian của Công đồng, cha Häring là một “peritus”, tức là một chuyên gia, tham gia cố vấn trong các ủy ban và tiểu ban khác nhau. Cha liên tục giảng bài cho các hội đồng giám mục. Cha không ngừng cố gắng truyền đạt những câu hỏi then chốt và những mối quan tâm lớn của Công đồng thông qua các bài viết và bài giảng, cũng như thông qua các cuộc phỏng vấn trên báo chí, trên đài phát thanh và truyền hình. Vào thời điểm này, cha trở thành một loại ngôi sao truyền thông của giáo hội.

Nhờ vậy, cha Häring đã ảnh hưởng đến quá trình của Công đồng theo nhiều cách khác nhau và theo một cách rất quan trọng. Ở đây tôi sẽ chỉ đề cập tới hai tài liệu của Công đồng trong đó có sự đóng góp rất lớn của cha Häring. Trong Sắc lệnh về Đào tạo Linh mục Optatam totius, cha đồng biên soạn một phần của tài liệu trong đó đề cập tới vấn đề thần học luân lý nên được nuôi dưỡng bởi sự gần gũi với Kinh thánh, và rằng thần học luân lý nên được xây dựng trên nền tảng khoa học và rằng thần học luân lý nên soi sáng ơn gọi và sai đi của các tín hữu để mang lại hoa trái cho cuộc đời (§16). Trong văn bản này, tinh thần của chủ nghĩa casuistry (lý lẽ ngụy biện) và chủ nghĩa pháp lý đã biến mất – sự toàn vẹn của Kinh thánh và kiến thức toàn diện về nhân loại hiện là nền tảng của thần học luân lý. Nhiệm vụ của thần học luân lý là chỉ ra cho người Kitô hữu được gọi đến tầm cao nào, chỉ ra con đường dẫn đến tầm cao này và, trên hết, để bảo đảm cho người tin rằng con đường này có thể được thực hiện nhờ ân sủng của Thiên Chúa.

Sự tham gia tích cực nhất của cha Häring là với Hiến chế Mục vụ Gaudium et Spes vĩ đại. Trong khi hầu hết các tài liệu của Công đồng nhìn vào đời sống nội bộ của Giáo hội từ nhiều góc độ khác nhau, thì tài liệu này lại hướng ra thế giới và sau đó, như thể, với con mắt của thế giới, nó nhìn vào Giáo hội. Vì lý do này, cụm từ “về Giáo hội trong thế giới ngày nay” được gắn vào tiêu đề của tài liệu. Gaudium et Spes nhấn mạnh rất nhiều vào “niềm vui và nỗi buồn, nỗi buồn và sự sợ hãi” của thời đại đó và nêu ra những thách thức đối với Giáo hội. Theo cách này, văn kiện đã gây ấn tượng với nhiều người như một thông điệp giải phóng và khích lệ. Trong các giai đoạn quyết định của việc chuẩn bị tài liệu này, cha Häring là Thư ký của Ủy ban chịu trách nhiệm tổng hợp các đề xuất khác nhau và soạn thảo một văn bản thống nhất. Cha đã ảnh hưởng nhiều nhất đến các phần về hôn nhân và gia đình, văn hóa và chính trị, hòa bình và công lý. Cụm từ “dấu chỉ của thời đại”, xuyên suốt toàn bộ tài liệu như một sợi chỉ đỏ, được cha Häring đề xuất và nhờ sự hỗ trợ của Đức Giáo hoàng Paul VI đã được đưa vào tài liệu như một khái niệm then chốt. Cũng nhờ sáng kiến của cha Häring mà lần đầu tiên phụ nữ được tham gia vào việc soạn thảo một tài liệu của Công đồng.

Khi xem xét những cách khác nhau mà cha Häring đã tham gia vào Công đồng, cách thức không mệt mỏi mà cha đã truyền bá thông điệp của công đồng, cách cha vượt qua khó khăn, số lượng bài vở cha đã xuất bản và số bài giảng cha đã tổ chức, người ta chỉ có thể kinh ngạc trước khả năng làm việc và tinh thần của con người này. Marciano Vidal nói đúng rằng thời kỳ của Công đồng Vatican II là đỉnh cao sức mạnh và ảnh hưởng của cha Häring.

Một mối quan hệ mới giữa Giáo hội và Thế giới

Dựa trên Hiến chế Gaudium et spes, ngay sau Công đồng, cha Häring đã tiếp thu và trình bày hai thách thức trung tâm: mối quan hệ mới giữa Giáo hội và Thế giới và việc rao giảng Tin Mừng một cách năng động.

Đối với mối quan hệ giữa Giáo hội và Thế giới, trước hết là vấn đề vượt qua những phân cực cố hữu và bế tắc: ở một bên là Giáo hội nơi mọi thứ đều tốt đẹp, ở bên kia là thế giới nơi mọi thứ (hoặc gần như tất cả) đều xấu. Thái độ đối đầu nhau phải được biến đổi thành thái độ cùng hiện diện vì nhau. Điều đó có nghĩa là Giáo hội và thần học phải coi thế giới là tạo vật tốt lành của Thiên Chúa và là tạo vật mới được cứu chuộc. Điều này có nghĩa là phải nhận ra những mặt tích cực của các xã hội thế tục và tính tự trị hợp pháp của các lĩnh vực chính trị, xã hội và văn hóa. Một phần quan trọng của điều này là tôn trọng các năng lực của các khoa học khác, cần phải đối thoại, cho phép vị trí của mình bị chất vấn. Điều này cũng có nghĩa là phải chấp nhận chủ nghĩa đa nguyên và sự cởi mở cơ bản đối với những điều mới mẻ.

Cha Häring đã thúc đẩy những mối quan tâm này với một sự lạc quan vốn có vào thời điểm đó và ngày nay được nhìn nhận một cách hoài nghi hơn. Trong điều này, cha không rơi vào niềm tin ngây thơ vào sự tiến bộ, nhưng luôn áp dụng các tiêu chuẩn phê bình. Giáo hội mang đến cho thế giới Tin Mừng và giáo hội nên làm điều đó một cách lôi cuốn và ý nhị. Tuy nhiên, giáo hội cũng phải làm điều đó theo cách đối mặt giữa thế giới thế tục với sự siêu việt. Giáo hội phải làm rõ rằng chỉ người nào nhận ra Thiên Chúa và sống với Thiên Chúa mới có thể sống với hình thức tự trị đúng đắn trong các vấn đề thế gian, bởi vì không có Thiên Chúa, con người tất yếu sẽ thần tượng hóa thế giới. Trong khi vẫn lạc quan, cần phải ghi nhớ thực tế của tội lỗi và sự cần thiết của ơn cứu chuộc.

Đổi mới Thần học Luân lý

Cha Häring đã tiếp thu cách diễn đạt của Đức Hồng y Garonne theo đó Công đồng là “một kinh nghiệm hoán cải phù hợp” (“felicitous experience of conversion”). Cha hiểu sự hoán cải theo nghĩa ít nhất là việc đổi mới thần học luân lý phải được tiếp tục. Cha đã làm điều này theo cách rất cá nhân thông qua sự cống hiến toàn bộ trí tuệ và sức lực của mình. Công đồng đã giúp cha Häring nhận ra rằng “dấu chỉ của thời đại” đòi hỏi chúng ta phải suy nghĩ lại về thần học luân lý theo cách có thể soi sáng các vấn đề và thách thức hiện đại với sự trợ giúp của đức tin. Công đồng đã giúp cha nhận ra rằng không chỉ là vấn đề vượt ra ngoài một thần học luân lý dành cho các cha giải tội mà còn là vấn đề tham gia một cách sáng tạo và phản tỉnh vào những thực tại nhạy cảm của cá nhân, xã hội và văn hóa của hiện đại. Công đồng cũng đã giúp cha nhận ra rằng thế giới không còn đồng nhất với cách suy nghĩ đằng sau thần học luân lý truyền thống. Điều này dẫn cha đến sự tin tưởng rằng thách thức không chỉ đơn giản là cải cách các lĩnh vực cụ thể của thần học luân lý, mà còn phải suy nghĩ lại và đọc lại nền tảng, nguồn gốc và truyền thống của lĩnh vực thần học này. Điều này không có nghĩa là cha Häring muốn loại bỏ tất cả những gì đã tồn tại. Nó có nghĩa là trong khi đặt ra những cách diễn tả mới, cha vẫn giữ vững những hiểu biết cơ bản mà mình đã phát biểu trong các tác phẩm trước đây của mình, đặc biệt là trong Luật của Đức Kitô. Để nhìn thấy điều này rõ ràng, cần phải ít nhất phác thảo những ý tưởng cơ bản chiếm ưu thế trong tất cả các suy nghĩ của Cha Häring.

Trước và sau Công đồng, thần học luân lý của Cha Häring đều tập trung vào Đức Kitô và bắt nguồn từ Đức Kitô. Thần học luân lý không có nền tảng dựa trên một nguyên tắc của lý trí, cũng không phải trong một danh sách các đức tính, cũng không phải trong bất kỳ nguyên tắc trừu tượng nào khác, nhưng ở con người đồng nhất Thiên Chúa và con người là Chúa Giêsu Kitô. “Quy tắc, trung tâm và mục tiêu của thần học luân lý Kitô giáo là Đức Kitô”, cha Häring viết trong Luật của Đức Kitô. Nền tảng lấy Đức Kitô làm trung tâm là một hằng số trong tác phẩm của cha từ đầu đến cuối. Nó được neo đậu trong một niềm tin tôn giáo cũng mạnh mẽ không kém. Thiên Chúa và con người đứng trong một mối tương quan với nhau được thực hiện trong cuộc đối thoại liên quan giữa Lời và sự đáp lại.

Thiên Chúa trao ban chính mình cho con người trong Lời của Ngài, điều này đã được thể hiện dưới hình thức cuối cùng và không thể vượt qua là chính Đức Kitô. Trong Đức Kitô, Thiên Chúa ngỏ lời với con người theo cách khiến họ hiểu Lời của Ngài, tích hợp Lời này vào cuộc sống của họ và do đó có thể đáp lại nó một cách đúng đắn về mặt luân lý. Lời đáp trả này không phải là tĩnh, mà diễn ra trong việc bước theo Đức Kitô. Đây là nơi tìm thấy bản sắc và nội dung của luân lý Kitô. Nó hướng đến Thiên Chúa đích thực và trong ánh sáng của Đấng Thánh ấy, nó tìm thấy thang giá trị đạo đức của mình. Tầm nhìn tôn giáo cơ bản này cũng dẫn đến việc các Bí tích có một vị trí trung tâm trong thần học luân lý của Haring; bởi vì trong đó mối quan hệ giữa Lời và đáp lại được sống một cách mới mẻ như một kinh nghiệm cứu độ biểu tượng và phụng vụ không ngừng. Cuối cùng, tầm nhìn tôn giáo cơ bản này dẫn đến niềm tin rằng luân lý tìm thấy biểu hiện cao nhất và tinh khiết nhất của nó trong phụng vụ, lời ca ngợi và thờ phượng.

Lời đáp trả của con người tìm thấy phẩm chất luân lý của nó trong thái độ chịu trách nhiệm, thứ mà lần lượt được neo đậu trong thực tế là con người được tạo dựng theo hình ảnh của Thiên Chúa. Điều này có nghĩa là Thiên Chúa đã tạo ra con người như những đối tác mà Ngài ngỏ lời với Lời của mình, chờ đợi một câu trả lời. Điều này ngụ ý rằng con người có sự vĩ đại và phẩm giá của con người, những người có thể tự do trả lời một cách có trách nhiệm. Ngay cả khi trách nhiệm về mặt thần học có cơ sở là được tạo ra theo hình ảnh của Thiên Chúa, cũng có một lý do khác khiến Cha Häring coi khái niệm này là trung tâm cho suy nghĩ của mình. Điều này liên quan đến một trải nghiệm đau đớn đã để lại một dấu ấn sâu sắc trong cha : đó là của chế độ Quốc xã và của Chiến tranh thế giới thứ hai. Trong đó ngài đã trải nghiệm một sự vâng lời phi lý, ngay cả từ phía các Kitô hữu, đối với một chế độ tội phạm. “Và điều đó đã có một ảnh hưởng sâu sắc đến suy nghĩ và hành động của tôi với tư cách là một nhà thần học luân lý. Sau chiến tranh tôi đã quay trở lại thần học luân lý với niềm tin vững chắc rằng cốt lõi của nó không phải là vâng lời mà là trách nhiệm, lòng can đảm để có trách nhiệm”.

Đáp lại lời mời gọi của Thiên Chúa trong việc bước theo Đức Kitô thông qua một cuộc sống có trách nhiệm — đây là những chủ đề then chốt mà cha Häring đã kiên trì từ đầu. Trung thành với tầm nhìn này, kinh nghiệm tham dự Công đồng cũng dẫn đến những hiểu biết và sự quan tâm mới. Đối với hình ảnh của Thiên Chúa, cha Häring cẩn thận tránh bất cứ điều gì có thể tạo ấn tượng về một Thiên Chúa đe dọa hoặc đáng sợ. Ngược lại, cha đã đề cao ý tưởng về sức mạnh chữa lành của Thiên Chúa. Nếu trung tâm của hoạt động của Thiên Chúa vẫn là Đức Kitô, cha Häring nhấn mạnh ngày càng nhiều yếu tố thần khí, công việc của tinh thần sáng tạo. Về phía con người điều này bao hàm “… đức tin vào mầu nhiệm Phục sinh của Đức Kitô và sự ngự đến của Chúa Thánh Thần để tiết lộ diện mạo thực sự của tình yêu”.

Thần Khí sáng tạo là Đấng ban cho chúng ta lòng can đảm cần thiết để tích hợp sự cởi mở với thế giới và đối thoại với các xã hội thế tục. Cha Häring thực hiện điều này bằng cách đặt ý tưởng về văn hóa là trung tâm trong thần học luân lý của mình và bằng cách tham gia vào một cuộc thảo luận cởi mở và phản tỉnh với các khoa học nhân văn. Về văn hóa, Giáo hội nên xem mình là đối tác của thế giới. Bởi vì giáo hội chỉ có thể rao giảng Tin Mừng cho thế giới trong chừng nào giáo hội chia sẻ ngôn ngữ của thế giới, trong khoa học và trong bất cứ thứ gì tạo nên văn hóa. Mọi bài nói chuyện về Thiên Chúa đều được mặc trong một nền văn hóa cụ thể. Vấn đề là xây dựng mối quan hệ tương hỗ và thừa nhận tính tự trị tương ứng. Trong bối cảnh này, cha Häring nhấn mạnh rằng Giáo hội không nên phàn nàn nếu thấy mình không còn độc quyền về văn hóa và phải cởi mở trước sự đa dạng các nền văn hóa. Điều này có thể thực sự giúp vượt qua các hình thức của chủ nghĩa lấy Châu Âu trung tâm, bắt nguồn từ chủ nghĩa thực dân và kinh nghiệm của các cuộc thế chiến, để phát triển một hình thức Công giáo thực sự phổ quát. Sự cởi mở này nên được sử dụng để tham gia một cách phản tỉnh, nhưng trong chừng mực có thể không có thành kiến, với các biểu hiện khác nhau của văn hóa và tìm kiếm đối thoại với tất cả những người có thiện chí. Khi đề xuất những ý tưởng như vậy, cha Häring đã có thể dựa vào những gì Hiến chế Mục vụ Gaudium et spes đã nói (dưới ảnh hưởng trực tiếp của cha) về văn hóa. Đối với cha, văn hóa có nghĩa là “sự phát triển toàn diện của con người đích thực”. Chính vì lý do này, Giáo hội và thần học phải tuyên bố rõ ràng rằng văn hóa chỉ có thể phục vụ cho “sự phát triển toàn diện của con người đích thực” khi nó cởi mở với sự siêu việt và khi nó cam kết với những giá trị có nguồn gốc từ Thiên Chúa Đấng Tạo Hóa. Về vấn đề này, với tất cả sự cởi mở của mình trong đối thoại, cha Häring đã có một lập trường rất rõ ràng. Cha viết “Các nguyên tắc đạo đức không được đơn thuần điều chỉnh cho các nền văn hóa, nhưng các nền văn hóa phải được canh tân và đổi mới để có được những giá trị cao nhất và lâu dài”.

Đối với cha Häring, cởi mở với thế giới có nghĩa là thần học luân lý phải quan tâm đến các khoa học nhân văn và cho phép mình bị chất vấn bởi những môn khoa học này. Cha không coi đây đơn giản là mở rộng phạm vi của thần học luân lý “từ bên ngoài”, như nó đã từng. Thay vào đó, cha phát triển cách tiếp cận này đối với mô tả cụ thể và tư duy thực nghiệm từ bên trong thần học luân lý của mình và do đó, cha đã có một đóng góp ban đầu trong việc cho thấy cách một cách tiếp cận mang tính tôn giáo và thần học thực sự có thể được giúp đỡ bởi những quan điểm này.

Như đã đề cập, cha Häring không đặt nền tảng thần học luân lý của mình trong bất kỳ nguyên tắc trừu tượng nào, hoặc các quan niệm bản thể bất biến, mà ở thực tế là mỗi con người đều được gọi một cách riêng biệt để đáp lại lời kêu gọi cá nhân mà họ đã nhận được từ Thiên Chúa. Chính vì mỗi người đều có mối quan hệ như vậy với Thiên Chúa nên họ có một giá trị độc nhất và năng lực luân lý nhất định. Câu chuyện cuộc đời của mỗi cá nhân là duy nhất trong những lựa chọn tự do và cưỡng bức của họ, trong thành công và thất bại của họ và phải được xem xét và đánh giá trong tính độc nhất của nó. Thần học luân lý phải làm công bằng với tất cả những điều này. Tất nhiên nó phải xem xét các quy tắc và nghĩa vụ chung, nhưng cũng phải tập trung vào mối quan hệ duy nhất giữa một Thiên Chúa và mỗi con người. Nhận thức này giúp tập trung vào kinh nghiệm con người cụ thể, giải thích mối liên hệ chặt chẽ giữa vị trí thần học của Häring và những khám phá của khoa học nhân văn. Cha đã có thể tận dụng tốt mối liên hệ này theo nhiều cách khác nhau. Cha yêu cầu các nhà thần học luân lý phải nhận thức được các phương pháp và tính phức tạp của các khoa học nhân văn và phải thể hiện lòng can đảm và khiêm tốn trong cách tiếp cận của họ.

Tất cả những nỗ lực đổi mới này đều được hỗ trợ và thúc đẩy bởi các ý tưởng về tự do sáng tạo và lòng trung thành. Cha Häring liên tục đưa những ý tưởng soi sáng này vào trung tâm của những suy tư. Trong điều này, cần lưu ý rằng “tự do sáng tạo” đối với Häring không có nghĩa là tùy ý mà là trung thành với nguồn gốc của mình. Cần nhớ rằng Häring đã nhìn thấy nguồn gốc của tự do vì con người là hình ảnh của Thiên Chúa. Đây là lý do tại sao con người phát triển tự do trong chừng nào họ sống mối quan hệ với Thiên Chúa và với tha nhân, theo cách này đáp lại lời kêu gọi của Thiên Chúa. Con người phát triển tự do của mình trong chừng nào họ vươn tới Đấng Thánh và Đấng Tốt Lành và theo đuổi không ngần ngại. Thái độ cơ bản này được thể hiện qua việc làm những việc tốt bình thường, điều này tạo thành ngày qua ngày phản ứng của con người với lời kêu gọi của Thiên Chúa. Vì lý do này, Häring coi toàn bộ câu chuyện cuộc đời của con người là một quá trình phát triển không ngừng về sự tốt đẹp, trong đó một sự cởi mở không ngừng đối với sự hoán cải thuộc về biểu hiện cao quý nhất của “tự do sáng tạo”. Để phân biệt tất cả những điều này, công cụ tốt nhất là lương tâm. “Tự do sáng tạo” có nghĩa là liên tục kích hoạt tất cả năng lượng, trí tưởng tượng và tài năng để tiếp tục phát triển hướng tới sự thánh thiện. Thần học luân lý tự nó phục vụ cho sự thánh thiện này.

Từ Công đồng đến Tự do và Trung thành trong Đức Kitô

Những nỗ lực đổi mới đã nhận được nguồn cảm hứng đầu tiên từ Công đồng Vatican II. Chúng tiếp tục phát triển và mở rộng sau đó dưới ánh sáng của nhiều kinh nghiệm và suy ngẫm mà Häring tích lũy được trong những chuyến đi của mình, trong quá trình của nhiều bài giảng và cuộc họp. Thời gian sau Công đồng cũng được đánh dấu bằng công việc liên tục. Đó là thời gian trưởng thành cá nhân và trí tuệ, thời gian được quốc tế công nhận và vinh danh. Tuy nhiên, đó cũng là thời gian của những khác biệt đau đớn và không kém phần bệnh tật.

Những lời mời giảng bài đã đưa Häring đến tất cả các châu lục. Trong những chuyến đi này, cha đã mở lòng mình với Thế giới thứ ba, đặc biệt là Châu Phi. Tuy nhiên, trọng tâm hoạt động của cha ngay sau Công đồng là Hoa Kỳ. Cha tìm thấy ở đó một mảnh đất rộng lớn và màu mỡ. Tại đây, cha nhận được lời mời giảng dạy và tham gia vào một loạt các hoạt động thần học vượt xa những gì cha đã biết cho đến thời điểm đó ở châu Âu.

Cha Häring thường xuyên có bài giảng tại các trường đại học Mỹ. Ngày càng có nhiều trường đại học Tin lành mở cửa cho cha. Cha đã giảng dạy một học kỳ toàn thời gian tại Trường Thần học Yale ở New Haven (Connecticut) và tại Học viện Thần học Liên hiệp của Đại học Columbia, New York. Chỉ trong năm 1967/68, cha đã được mời giảng bài tại 25 khoa Tin lành khác nhau. Cha đã được đề nghị nhiều chức vụ giáo sư tại Hoa Kỳ, tất cả đều bị ông từ chối vì ông coi mình là người của Học viện Anphonsian. Sáu trường đại học Mỹ đã vinh danh c làha “tiến sĩ danh dự”.

Đây là thời kỳ hoạt động đại kết giáo hội và tiếp xúc với thế giới bên ngoài rất tích cực. Tất cả những gì Cha Häring đã thảo luận và học hỏi tại Công đồng về Đại kết và tự do tôn giáo, về cởi mở với thế giới và về tính tự trị hợp pháp, tất cả điều này cha đã có thể trải nghiệm và thực hiện một cách sâu sắc ở Hoa Kỳ. Cha đã làm điều này không chỉ ở cấp độ đại học mà còn rất tích cực ở cấp độ mục vụ, nơi cha tìm cách giúp mọi người tìm ra con đường của họ trong thế giới hiện đại. Các cuộc gặp gỡ với các nhà lãnh đạo của Giáo hội Công giáo và Tin lành, cũng như với người Do Thái và những người theo chủ nghĩa Nhân văn, là một phần trong lịch trình hàng ngày của cha. Cha đã tổ chức các cuộc tĩnh tâm cho các nhóm Tin lành và đại kết ở khu vực xung quanh Washington. Cha được mời nhiều lần để giảng bài tại các cuộc họp thường niên của các nhà lãnh đạo tôn giáo khác nhau. Cha đã tổ chức các bài giảng mục vụ cho hơn 5.000 linh mục và 30.000 nữ tu từ Hoa Kỳ, Canada và Mexico. Cha đã đặc biệt quan tâm đến việc canh tân đời sống thiêng liêng của các nữ tu.

Giữa tất cả hoạt động và cởi mở này, cha Häring được đặc trưng bởi sự cân bằng giữa việc sống cuộc đời tu trì và tham gia cụ thể vào thế giới. Cha nhận ra rằng cầu nguyện đã trở thành mối quan tâm lớn của cha theo một cách mới và đã xuất bản nhiều sách về chủ đề này. Cha cũng tích cực tham gia vào việc phát triển và quản lý các nhóm cầu nguyện và nhà cầu nguyện khác nhau, là mô hình cho việc sống đức tin trong thế giới thế tục.

Thời kỳ nhận được sự công nhận và vinh dự sôi nổi này đã bị lu mờ bởi một loạt khác biệt với Huấn Quyền. Đã có một số khác biệt, cả trước và trong Công đồng, đặc biệt là với Hồng y Ottaviani, khi đó là người đứng đầu Bộ Giáo lý Đức tin. Tuy nhiên, những điều này khá hạn chế và cha Häring luôn được sự công nhận và ủng hộ của Đức Giáo hoàng Paul VI. Điều này được thể hiện một cách đặc biệt vào năm 1964 khi cha được Đức Giáo hoàng mời giảng tĩnh tâm cho ngài và các cộng tác viên thân cận nhất vào đầu Mùa Chay. Bầu không khí tin tưởng này đã giảm đi rất nhiều sau Công đồng. Trong nhiều năm, bắt đầu từ năm 1975, cha Häring là đối tượng của các quá trình tố tụng của Bộ Giáo lý Đức tin. Sau đó, cha đã xuất bản và bình luận về việc trao đổi thư từ trong các quá trình này. Như cha Häring nói trong một lá thư cho Hồng y Seper, khi đó là người đứng đầu Thánh Bộ, “Tất cả điều này đã biến tình yêu của tôi dành cho Giáo hội thành một tình yêu đau khổ và phản tỉnh”.

Sự đau khổ cũng đến với cha dưới hình thức bệnh tật nghiêm trọng. Năm 1977, cha phát hiện mình bị ung thư vòm họng. Một loạt các ca phẫu thuật đã khiến cha mất đi khả năng nói bình thường. Trong một thời gian ngắn đáng kinh ngạc, cha đã học cách phát âm bằng cách sử dụng cơ hoành của mình, giống như một nhà ảo thuật. Việc nói chuyện theo cách này rất mệt mỏi, nhưng cha vẫn tiếp tục giảng bài. Điều này cho thấy rằng cho dù căn bệnh có nghiêm trọng đến đâu, nó cũng đã giúp cha củng cố thêm quyết tâm, năng lượng và sự trưởng thành bên trong của mình. Điều này được thể hiện rõ đặc biệt qua việc chính trong giai đoạn này, cha bắt đầu thực hiện công việc viết một cuốn sách giáo khoa mới về thần học luân lý. Trong những năm 1978-81, ba tập của cuốn sách “Tự do và trung thành trong Chúa Kitô” (Frei in Christas) đã được xuất bản, đầu tiên là tiếng Anh và sau đó là nhiều ngôn ngữ khác.

Tự do và trung thành trong Chúa Kitô

Các chủ đề cơ bản đã đề cập trong tư tưởng của cha Häring cũng hiện diện trong cuốn sách giáo khoa mới, trên hết là tính trung tâm của Chúa Kitô và việc đặt luân lý trong một tầm nhìn toàn diện về tôn giáo. Tuy nhiên, có một tinh thần mới trong tác phẩm này. Một so sánh về các tiêu đề sẽ làm rõ điều này. “Luật của Đức Kitô”, trong khi vượt qua chủ nghĩa pháp lý, vẫn nhấn mạnh vào luật pháp, và như cha Häring tự nhận xét, theo nghĩa của Kitô học của Phaolô: Hãy mang lấy gánh nặng của nhau, và như vậy anh em sẽ chu toàn luật của Đức Kitô (Gl 6). Tự do và trung thành trong Đức Kitô muốn giữ lấy điều này, nhưng cũng muốn vượt qua nó, nhất là ở cấp độ nhân học. “Tự do” bây giờ có nghĩa là tự do sáng tạo mạnh mẽ và năng động hơn (như đã giải thích ở trên) và phù hợp với trách nhiệm, đồng trách nhiệm và trung thành. Ý nghĩa của các khái niệm này hiện nay được củng cố và ảnh hưởng nhiều bởi các khoa học nhân văn, trên hết là một số xu hướng của tâm lý học nhân văn và nhân học văn hóa. Chính cuộc đối thoại với các khoa học nhân văn thuộc về những dấu chỉ của thời đại mà Công đồng Vatican đã lưu ý. Ngoài ra, cha Häring rất nỗ lực trong Tự do và trung thành trong Chúa Kitô để vượt qua khuôn khổ văn hóa châu Âu. Các quan điểm của Bắc Mỹ và thế giới thứ ba được đề cập nhiều hơn và nhấn mạnh trong tác phẩm này.

Cha Häring hiểu “tự do” là sự giải phóng khỏi mọi thứ gây ra sợ hãi và đau ốm. Nhìn lại một trong những tác phẩm sau này của mình về “Tự do và trung thành trong Chúa Kitô”, cha Häring đã bày tỏ quan điểm này như sau: “Theo thời gian, tôi đã thấy một sự căng thẳng lớn giữa loại tôn giáo khiến con người đau ốm, đặc biệt là một số loại tôn giáo đạo đức, và loại đức tin khiến con người khỏe mạnh. Những hiểu biết này và việc quảng bá chúng một cách thường xuyên thuộc về ý thức của tôi về ơn gọi linh mục. Tôi nghĩ rằng mỗi chương trong tác phẩm thần học luân lý của tôi “Tự do và trung thành trong Chúa Kitô” đều nói về điều này một cách rõ ràng hoặc ngụ ý”.

Cha Häring hiểu “tự do” là giải phóng khỏi tội lỗi, trong nghĩa là chữa lành, làm cho con người khỏe mạnh cả về mặt cá nhân và xã hội (bao gồm cả bảo vệ môi trường). Cha đã thể hiện điều này một cách rõ ràng trong câu đầu tiên của tập thứ ba: “Ơn cứu chuộc toàn vẹn là công trình chữa lành: do đó, toàn bộ nền thần học, đặc biệt là thần học luân lý, có một chiều kích trị liệu thiết yếu”.

Chiều kích trị liệu này xuyên suốt tác phẩm và hiện diện ở khắp mọi nơi. Ở đây, chỉ có thể lấy một ví dụ từ mỗi tập để minh họa. Trong tập đầu tiên, dành cho các vấn đề của thần học luân lý cơ bản, Cha Häring nói về tội lỗi. Chương này có tựa đề “Tội lỗi và Sự Hoán Cải”. Ngay từ những từ đầu tiên, tác giả nhấn mạnh rằng khi nói về tội lỗi, cần phải coi hoán cải là “sự kích hoạt liên tục của tự do sáng tạo và trung thành trong Đức Kitô”. Cha lên án việc các sách giáo khoa thần học luân lý trước đây, dành cho các cha giải tội, tập trung vào loại và số lượng tội lỗi, trong khi chủ đề hoán cải lại chỉ là thứ yếu. Cha gọi đây là “cách nói về tội lỗi một cách tội lỗi”. Ngược lại, cần nhấn mạnh vào tự do sáng tạo và trung thành đi cùng nhau trong quá trình hoán cải và trên hết là sức mạnh hòa giải và chữa lành phát ra từ Chúa Kitô là Đấng giải thoát khỏi tội lỗi. Với điều này làm điểm khởi đầu, Cha Häring phát triển tất cả các khía cạnh khác.

Tập thứ hai có tựa đề “Sự thật sẽ giải thoát anh em”. Để đạt được tất cả sự thật này và khám phá sự hoàn hảo của tình yêu, con đường cần phải đi cần rất nhiều sự nỗ lực. Ngay trong chương đầu tiên, tác giả mô tả sự thật này là giải phóng và Đức Kitô là chân lý cứu độ. Để chỉ ra cách sống này có ý nghĩa và tốt đẹp như thế nào, cha đưa ra bàn luận về một luân lý của cái đẹp và vinh quang trong chương thứ hai. Đây là những chủ đề khó tìm thấy trong thần học luân lý truyền thống. Ở nơi cha Häring, chúng là trung tâm vì chúng chỉ ra mục tiêu của luân lý Kitô giáo: hình thức giải phóng đó khi sự thật của Thiên Chúa là vẻ đẹp và vinh quang được nhận ra và khiến con người phải ăn mừng, lễ hội, vui chơi và nhảy múa.

Trong tập thứ ba, toàn bộ lĩnh vực trách nhiệm trong các lĩnh vực như chính trị, kinh tế và văn hóa được trình bày dưới tiêu đề “Hồi phục đời sống công cộng”. Haring nhấn mạnh rằng “Cùng với Thánh Irenaeus và truyền thống tốt nhất của chúng ta, tôi thấy sự cứu chuộc và toàn bộ lịch sử cứu chuộc như một sự can thiệp trị liệu đến từ Thiên Chúa qua Chúa Giêsu Kitô bằng quyền năng của Chúa Thánh Thần”. Theo quan điểm này, Đấng Cứu Chuộc Kitô được coi là đang hoạt động trong thế giới để hòa giải. Sự nhấn mạnh tới tính trị liệu này sẽ được minh họa bằng cách kết luận với hai chủ đề ngày càng quan trọng đối với Cha Häring: các vấn đề về y đức và những vấn đề liên quan đến hòa bình và chủ nghĩa hòa bình.

Luân lý y khoaTrong tập thứ ba của Tự do và trung thành trong Đức Kitô, cha Häring mở đầu chương “Về sức khỏe và chữa lành” như sau: “Biết Ngài là Đấng Cứu Thế và là Thầy thuốc thần linh và con người cho chúng ta biết nhiều điều về sự cứu rỗi và chữa lành, và chúng ta liên quan với nhau như thế nào”. Đối với lý do này, thần học luân lý và y học cũng có liên quan với nhau và đối thoại với y học phải là một mối quan tâm chính của thần học luân lý. Để có thể tham gia một cách thành thạo vào cuộc đối thoại như vậy, nhà thần học luân lý phải biết các lý thuyết y học cơ bản, phương pháp và dự án nghiên cứu; cũng như phải được thông tin về sự phức tạp của y học ngày nay, đặc biệt là liên quan đến các vấn đề pháp lý và khía cạnh đại kết. Về phần mình, nhà thần học luân lý sẽ mang đến cho cuộc đối thoại một tầm nhìn toàn diện về con người và sẽ mong đợi một tầm nhìn như vậy từ người khác. Nhà thần học luân lý do đó sẽ mong đợi rằng các bác sĩ, vượt ra ngoài các khía cạnh chức năng thuần túy của y học, nhận ra phẩm giá của con người và cởi mở với những câu hỏi về ý nghĩa và mục tiêu của sự tồn tại của con người.Dưới những điều kiện như vậy, cha Häring thấy khả năng của cuộc đối thoại hữu ích trong một số lĩnh vực. Cha yêu cầu rằng trong thần học luân lý, cũng như trong các khoa học khác, con người được nhìn thấy rõ ràng hơn trong sự tồn tại của thân xác, trong đó Thần Khí được nhập thể. Bằng cách này, có thể đánh giá cao giá trị và phẩm giá của thân xác, và cởi mở với các khía cạnh tâm sinh lý và tinh thần của nó. Đối với việc thao tác sinh học của đời sống con người, Haring chỉ ra tính hai mặt của ý tưởng này. Nó có thể đề cập đến sự can thiệp vô trách nhiệm vào các cấu trúc di truyền của nhân loại, ví dụ: với mục đích lựa chọn di truyền; nhưng nó cũng có thể là một hình thức can thiệp nhằm mục đích chữa lành thể chất hoặc tâm lý. Chính xác trong lĩnh vực này, một tầm nhìn toàn diện về cuộc sống con người là cần thiết. Khi điều này có mặt, cha Häring có tư tưởng cởi mở với việc sử dụng thân xác con người với mục đích thúc đẩy sức khỏe và nghiên cứu — cha coi đây là sự cộng tác sáng tạo của con người trong kế hoạch sáng tạo của Thiên Chúa. Điều này giả định, tuy nhiên, rằng con người luôn được nhìn nhận là một con người trong các khía cạnh hợp lý và tinh thần. Về vấn đề này, thần học trong đối thoại với y học được gọi là không kém gì giải thích đau khổ và cái chết trong ánh sáng của Thập giá và Phục sinh, bằng cách làm nổi bật bản chất của Chúa Kitô là một Thầy thuốc thần linh chữa lành.

Hòa bình và phi bạo lực

“Hòa bình trên trái đất”: đây là tiêu đề của chương cuối cùng của tập thứ ba của Tự do và trung thành trong Đức Kitô. Hòa bình và phi bạo lực là những chủ đề nổi bật nhất trong tất cả các tác phẩm sau này của cha Häring. Do kinh nghiệm trong Chiến tranh thế giới thứ hai, những chủ đề này đã ttheo cha trong suốt cuộc đời. Những kinh nghiệm ban đầu này ít nhất một phần là lý do khiến cha liên tục suy nghĩ lại về lập trường của mình về vấn đề này và dần dần có một sự thay đổi căn bản về thái độ. Trong các lần xuất bản đầu tiên của Luật của Đức Kitô, cha Häring đã bảo vệ quan điểm của “chiến tranh chính nghĩa”. Cha không công nhận quyền từ chối xuất phát từ lương tâm đối với nghĩa vụ quân sự là một “quyền luân lý khách quan”, vì phi bạo lực toàn diện có nghĩa là bạo lực có thể chiến thắng trên lề luật.

Sau Công đồng Vatican II, không có thêm sự bảo vệ nào cho lý thuyết “chiến tranh chính nghĩa”. Ngược lại, bàn về việc tích lũy vũ khí vô hạn giữa các khối quân sự, cha nhấn mạnh tính hợp pháp, thậm chí là cần thiết, của sự kháng cự phi bạo lực. Cha thừa nhận rằng điều này cần thực sự can đảm. Cha Häring liên tục chỉ ra Gandhi và Martin Luther King, những người đã phải trả giá bằng mạng sống của họ cho sự kháng cự phi bạo lực của họ. Những ví dụ này cho thấy rằng phi bạo lực không nên bị nhầm lẫn với sự lười biếng hay thậm chí là hèn nhát trước sức mạnh của cái ác, mà phải được coi là một lập trường tích cực, học cách nhìn nhận tiến trình của lịch sử từ quan điểm của nạn nhân và cam kết rõ ràng cho các nạn nhân của chiến tranh, bạo lực và khủng bố. Trong viễn cảnh này, cha giải quyết lý thuyết về chiến tranh chính nghĩa trong Tự do và trung thành trong Đức Kitô dưới tiêu đề “Lời nguyền của chiến tranh”, trong khi quyền từ chối xuất phát từ lương tâm được mô tả là “tuyên bố có tính ngôn xứ”. Cha Häring tiếp tục đưa ra những phân biệt cần thiết trong lập luận của mình. Cha không bao giờ bảo vệ phi bạo lực hoàn toàn. Lực lượng công lực vẫn có tính hợp pháp và có thể được sử dụng khi nó có thể kiềm chế kẻ xâm lược bằng các phương tiện hợp lý hoặc bảo vệ người khác khỏi bạo lực và bóc lột. Nguyên tắc của cha là: sử dụng lực lượng tối thiểu kết hợp với cam kết tối đa cho công lý.

Về mặt thần học, điều quan trọng là loại bỏ bất kỳ ý tưởng nào về một Thiên Chúa bạo lực hay báo thù. Ngược lại, Chúa Giêsu phải được nhìn nhận như là hình ảnh của Thiên Chúa phi bạo lực và nhấn mạnh chiều kích trị liệu của sự Cứu chuộc. Theo ánh sáng này, Cha Häring đưa ra một cách giải thích mới về các mối phúc trong Bài giảng trên núi: “Phúc thay những người không dùng bạo lực”. Điều này không chỉ được hiểu là một lời đề nghị của lòng sùng đạo khi đứng trước sự vĩnh cửu, mà còn là một mệnh lệnh mà người Kitô hữu phải tuân theo thông qua thái độ và hành vi của mình. Trong điều này, Cha Häring thấy một điều gì đó đặc trưng của cái mà đôi khi được gọi là phẩm chất riêng của luân lý Kitô giáo ở chỗ nó trực tiếp gắn liền với việc rao giảng Tin Mừng. Do đó, thần học luân lý có nhiệm vụ giải quyết các chủ đề như chính sách hòa bình, nghiên cứu hòa bình và giáo dục hòa bình. Khuyến khích một hình thức tư duy và một tập hợp các thái độ đều bắt nguồn từ hòa bình và cho phép người ta tiếp cận xung đột theo cách tiếp cận này. Điều này đòi hỏi mỗi người phải luôn cởi mở với sự hoán cải và hòa giải, vì chỉ người nào sống trong hòa bình với chính mình mới có thể hoạt động cho hòa bình. Nó cũng đòi hỏi phải làm mọi thứ có thể để thúc đẩy các cấu trúc chính trị, kinh tế và văn hóa tương ứng.

Được công nhận

Cha Häring đã nhận được rất nhiều sự công nhận và một số giải thưởng đáng chú ý. Có lẽ dấu hiệu công nhận lớn nhất là số lượng sinh viên đã tham dự các bài giảng của cha và học chuyên về thần học luân lý dưới sự hướng dẫn của cha. Bất cứ nơi nào Cha Häring giảng bài, các hội trường đều chật kín. Tại Học viện Alphonsian, cha đã hướng dẫn 77 sinh viên lấy bằng tiến sĩ và thêm 103 người lấy bằng cao học. Các đồng nghiệp của cha đã bày tỏ sự ghi nhận của họ trong hai tập san Festschriften đặc biệt được xuất bản nhân dịp sinh nhật lần thứ 65 và 80 của cha. Sáu trường đại học Bắc Mỹ đã trao cho cha bằng tiến sĩ danh dự. Một dấu hiệu công nhận trên toàn thế giới khác là các bài viết của cha. Một thư mục mới, trong chừng mực có thể đầy đủ, liệt kê 118 cuốn sách và 1150 bài báo.

Vào thời điểm cha qua đời, giới truyền thông đã ghi nhận những cống hiến của cha cho thần học luân lý và rao giảng Tin Mừng. Cha được vinh danh là người đã ảnh hưởng đến Công đồng Vatican II ở nhiều phương diện và là người tiên phong trong việc đổi mới thần học luân lý. Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, cha được vinh danh là một nhà thần học, nếu không phải lúc nào cũng giải quyết các vấn đề với sự nghiêm ngặt hệ thống, nhưng vẫn có một cảm nhận tinh tế về những thách thức của thời đại và biết cách tiếp cận chúng theo cách không chỉ thu hút lý trí mà còn tác động đến trái tim. Cha nhận thức được tầm quan trọng của mình và khi được hỏi vào cuối đời mình biết ơn điều gì, cha trả lời: “Đó là một ơn huệ nhưng không mà Chúa ban cho tôi, rằng tôi, qua những nỗ lực của mình trong việc đổi mới thần học luân lý, đã có thể giải phóng lương tâm của nhiều người khỏi một hình thức của chủ nghĩa pháp lý và luân lý đã tạo ra sự bối rối lương tâm vô nghĩa, nỗi sợ hãi ám ảnh và sự cưỡng bức tâm lý đã khiến nhiều người xa lánh Giáo hội. Đó là một ơn huệ nhưng không của Chúa ban mà nhờ đó tôi có thể phục vụ nơi tha nhân sự phát triển dần dần của lương tâm tốt lành và tôn trọng lương tâm của người khác”.

Trong chính dòng tu của mình, Cha Häring cũng nhận được mức độ công nhận cao nhất mà một nhà thần học Dòng Chúa Cứu Thế có thể nhận được. Năm 1997, Tổng Công Hội, là cơ quan có thẩm quyền cao nhất của Dòng Chúa Cứu Thế, đã chuẩn nhận và công bố nội dung như sau:

“Tổng Công Hội ghi nhận với lòng biết ơn và hài lòng với những đóng góp học thuật và mục vụ mà Cha Bernhard Häring đã và đang cống hiến cho lĩnh vực Thần học Luân lý. Giữ lòng trung thành, theo cách thức hiệp nhất sáng tạo, với các truyền thống hợp lệ của các cộng đồng Kitô giáo, và cũng theo sau những trực giác của Thánh Alphonsus, Cha Bernhard Häring đã làm việc tích cực, can đảm và hiệu quả để tái định hình thông điệp của luân lý Kitô giáo cho thế giới ngày nay. Chúng tôi đánh giá cao trong công việc rộng lớn của cha, cả bằng lời nói và bằng các tác phẩm viết lách, trên hết là:

Sự hiểu biết của cha về hành vi luân lý trong mầu nhiệm của Chúa Kitô;

Tầm quan trọng mà cha đã dành cho lương tâm luân lý của mỗi tín hữu;

Việc cha nhấn mạnh khía cạnh thiêng liêng và mục vụ của suy tư thần học luân lý.

Khi bày tỏ sự ghi nhận này với Cha Häring, Tổng Công Hội cầu nguyện rằng cha sẽ nhận được, như là món quà đặc biệt của Chúa ban cho cha nhân dịp sinh nhật lần thứ 85 của ông, một sự gia tăng lòng yêu thương tông đồ, «nguyên tắc thống nhất toàn bộ cuộc sống» của mỗi tu sĩ Dòng Chúa Cứu Thế (Hiến pháp. 52)”.

Tóm tắt và kết luận

Thật khó để tóm tắt công việc của Cha Häring trong vài dòng. Điều chắc chắn là, bất chấp một số hạn chế không thể tránh khỏi, cha đã thành công trong việc tạo ra một tầm nhìn ấn tượng và toàn diện về thần học luân lý. Khuân khổ của tầm nhìn này là chiều kích tôn giáo mà Cha Häring đã phát triển trong cuốn sách “Thánh và Thiện” và cha đã duy trì nó trong suốt cuộc đời của mình. Tôn giáo đối với cha về bản chất là mối quan hệ lịch sử cứu độ giữa Thiên Chúa và con người. Cha thể hiện điều này bằng các thuật ngữ như Lời và sự đáp lại, tự do và trách nhiệm.

Nơi Cha Häring, Thiên Chúa không phải là Thiên Chúa của các triết gia, mà là Thiên Chúa Kinh thánh hiện diện ngay lập tức. Lắng nghe và đáp lại Lời của Thiên Chúa trong Kinh thánh đã trở thành một chủ đề ngày càng mạnh mẽ đối với Cha Häring, một chủ đề mà cha đặt ở trung tâm của thần học luân lý của mình. Do đó, Thiên Chúa là Thiên Chúa của Chúa Giêsu Kitô, và do đó là Thiên Chúa của lòng thương xót và tình yêu, không phải của sợ hãi và quyền lực. Cha trình bày Chúa Giêsu chủ yếu là Đấng chữa lành và cứu độ, Đấng mở ra tự do sáng tạo và kêu gọi mỗi người trong lương tâm của họ: “Hãy theo Ta”. Khi kêu gọi con người theo Ngài, Chúa Giêsu, là Lời của Thiên Chúa cho nhân loại, công bố Lời qua đó Ngài mời gọi và thách thức con người đáp lại. Thần học luân lý của Cha Häring là thần học qui Kitô và tìm thấy nội dung của nó trong việc bước theo Chúa Kitô.

Con người tìm thấy nền tảng cho tự do của mình trong sự kiện là họ đã được Thiên Chúa ngỏ lời và do đó đã được nhận ra là mình được tạo ra theo hình ảnh của Thiên Chúa. Họ phát triển tự do của mình, do đó, trong chừng nào họ đáp lại lời gọi của Thiên Chúa một cách sáng tạo và có trách nhiệm. Theo cách này, toàn bộ cuộc sống trở thành một con đường dẫn đến mục tiêu mà Thiên Chúa trong ân sủng của Ngài cung cấp và con người nhận ra đó là ơn gọi của họ. Nhiệm vụ của thần học luân lý là giúp làm sáng tỏ ơn gọi này, trình bày nó như một cách sống hấp dẫn và giải thích cách có thể thực hiện con đường này.

Chính cách tổng quát này về mối quan hệ giữa Thiên Chúa và con người đã cho phép Häring xác định và bác bỏ những hình ảnh sai lầm về Thiên Chúa và con người, và phê bình những cách thể hiện sai lệch về mối quan hệ này trong thần học luân lý. Cha đã phác thảo một thần học luân lý không chỉ tập trung vào những trường hợp ngoại lệ mà còn trình bày cho con người mục tiêu cao nhất và viên mãn nhất của họ và chỉ ra cách để thực hiện điều đó. Cha đã nhìn thấy và trình bày con người trong sự thống nhất tâm sinh lý của họ, trong sự phát triển năng động và trong sự tiếp xúc với thất bại. Theo nghĩa này, thần học luân lý của cha được đánh dấu bởi sự căng thẳng giữa những đòi hỏi cao của ơn gọi Kitô giáo và sự hiểu biết về những ảnh hưởng cưỡng bức và những điểm yếu. Cha nhấn mạnh vào sự căng thẳng này khi đối mặt với những quan điểm và quy tắc hệ thống đơn giản hóa không tính đến những trường hợp ngoại lệ.

Đối với Häring, thần học luân lý ngày càng ít trở thành một khoa thần học độc lập, tự cung tự cấp. Cha ngày càng nhấn mạnh rằng nó cần có một cuộc đối thoại nhạy bén với các khoa học nhân văn và với các nền văn hóa khác, để có thể trình bày thông điệp của mình cho con người ngày nay. Đồng thời, cha đã tự mình phát triển thêm một trực giác sáng tạo cho phép mình đánh giá “dấu chỉ của thời đại” dưới ánh sáng của Tin Mừng Kitô. Điều này cũng bao gồm việc cha tích hợp vào thần học luân lý của mình các yếu tố rút ra từ kinh nghiệm con người và thiêng liêng. Cha nhận thức rõ rằng thần học luân lý phải luôn mang tính mục vụ. Âm hưởng cơ bản của sự quan tâm mục vụ này xuyên suốt tác phẩm của cha và theo nghĩa này, cha nhận thức được rằng trong suốt cuộc đời mình, cha đã dựa trên truyền thống Alphonsian mà mình thuộc về.